Sáng kiến kinh nghiệm Biện pháp nâng cao chất lượng rèn chữ viết cho học sinh Lớp 3

docx 9 trang sangkienlop3 28/02/2024 1730
Bạn đang xem tài liệu "Sáng kiến kinh nghiệm Biện pháp nâng cao chất lượng rèn chữ viết cho học sinh Lớp 3", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên.

Tóm tắt nội dung tài liệu: Sáng kiến kinh nghiệm Biện pháp nâng cao chất lượng rèn chữ viết cho học sinh Lớp 3

Sáng kiến kinh nghiệm Biện pháp nâng cao chất lượng rèn chữ viết cho học sinh Lớp 3
 BẢN MÔ TẢ SÁNG KIẾN
 I. Thông tin chung về sáng kiến
 1. Tên sáng kiến: 
 Biện pháp nâng cao chất lượng rèn chữ viết cho học sinh lớp 3
 2. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: 
 Công tác dạy học hoạt động Viết trong môn Tiếng Việt và một số môn 
học khác.
 - Họ và tên: Phạm Thị Kim Ngân
 - Ngày/ tháng/ năm sinh: 09/12/1972
 - Chức vụ, đơn vị công tác: Giáo viên, trường Tiểu học Hùng Tiến
 - Điện thoại: DĐ: 0354054838
 4. Đơn vị áp dụng sáng kiến:
 - Tên đơn vị: Trường Tiểu học Hùng Tiến
 - Địa chỉ: Thôn Bắc Tạ 1, xã Hùng Tiến huyện Vĩnh Bảo, thành phố Hải 
Phòng
 II. Mô tả giải pháp đã biết:
 Mục tiêu của giáo dục tiểu học nhằm giúp học sinh hình thành những cơ sở 
ban đầu cho sự phát triển đúng đắn và lâu dài về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm 
mĩ và các kĩ năng cơ bản để học sinh tiếp tục học lên các bậc học trên. Bên cạnh 
đó nhằm nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện cho học sinh thì chữ viết cũng 
ảnh hưởng không nhỏ đến việc học tập của các em. Dùng chữ viết để học tập và 
giao tiếp, rèn chữ viết là rèn phẩm chất chăm chỉ, kiên trì cho học sinh, bởi lẽ “Nét 
chữ nết người”. 
 Là một giáo viên tôi nhận thức rõ được tầm quan trọng của chữ viết, tôi 
luôn có ý thức học hỏi, trau dồi kĩ năng, nghiệp vụ của bản thân thông qua đồng 
nghiệp, sách vở, internet và đã vận dụng một số phương pháp để nâng cao chất 
lượng chữ viết cho học sinh như sau:
 1.Quy định về đồ dùng học tập cho học sinh.
 Đồ dùng học tập chính là một trong những phương tiện giúp các em học 
tập tốt hơn. Chính vì vậy ngay từ đầu năm học, tôi đã quy định đồ dùng học tập 
cho học sinh, yêu cầu các em mua sắm đầy đủ đồ dùng học tập như: vở viết, bảng 
con, bút mực, thước kẻ, bút chì.
 2. Phương pháp đàm thoại gợi mở kết hợp trò chơi học tập.
 Phương pháp này được sử dụng chủ yếu ở giai đoạn đầu của tiết học. Giáo 
viên dẫn dắt học sinh tiếp xúc với các chữ cái sẽ học bằng một hệ thống câu hỏi 
với nhiều lựa chọn từ việc hỏi về các nét cấu tạo chữ cái, độ cao, kích thước chữ bút sao cho dễ viết và không bị mỏi tay, tư thế ngồi viết để tránh bệnh cận thị, 
cong vẹo cột sống. Để đạt được yêu cầu của bài viết, giáo viên cần hướng dẫn học 
sinh thực hiện năm đúng: Viết đúng hàng, đúng khoảng cách, đúng dấu thanh, 
đúng cỡ chữ và đúng chính tả.
 Ưu điểm: Học sinh đã cảm thấy hứng thú hơn trong các giờ học . Nhìn 
chung các học sinh đã nắm được quy trình viết, biết cách viết chữ ghi âm tiếng 
việt, viết đúng mẫu, đúng cỡ chữ quy định.
 Hạn chế: Giải pháp đưa ra đã đem lại một số kết quả đáng khích lệ không 
chỉ tạo được hứng thú cho học sinh, giúp các em nắm được quy trình viết, biết 
cách viết chữ ghi âm tiếng việt, viết đúng mẫu, đúng cỡ chữ quy định, mà còn rèn 
được cho học sinh biết cách đọc đúng, phát âm và phản xạ tốt song chưa triệt để 
và còn nhàm chán bởi một số trò chơi, hệ thống câu hỏi đã quen thuộc, đặc biệt là 
chưa ứng dụng được công nghệ thông tin, công nghệ số vào giảng dạy nên các tiết 
học chưa sinh động, chưa hấp dẫn để lôi cuốn được tất cả các em cùng tham gia.
 III. Nội dung giải pháp để đề nghị công nhận sáng kiến
 III.1. Nội dung giải pháp để đề nghị công nhận sáng kiến:
 Rèn chữ viết cho học sinh là một nhiệm vụ quan trọng và cấp thiết, góp 
phần giáo dục những đức tính, phẩm chất quan trọng và toàn diện cho các em. 
Cố Thủ tướng Phạm Văn Đồng - Người tâm huyết với sự nghiệp trồng người cũng 
đã từng nhắc nhở: “Chữ viết là biểu hiện của nết người. Dạy cho học sinh viết 
đúng, viết cẩn thận, viết đẹp là góp phần rèn luyện cho các em tính cẩn thận, tính 
kỷ luật, lòng tự trọng đối với mình cũng như đối với thầy cô và bạn đọc bài vở 
của mình”. Khẳng định sự cần thiết của việc rèn chữ viết đẹp cho học sinh tiểu 
học, từ năm học 2011 – 2012, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã có quyết định về việc 
tổ chức thi viết chữ đẹp hàng năm cho giáo viên và học sinh tiểu học và ban hành 
mẫu chữ viết trong trường tiểu học. Cho đến nay đã khơi dậy trong học sinh, giáo 
viên và xã hội về ý thức cần viết chữ đẹp. Đây chính là việc nhìn nhận tầm quan 
trọng về ý nghĩa của chữ viết. 
 Chúng ta đều biết, trong thực tiễn cuộc sống con người phải giao lưu, giao 
tiếp với nhau. Phương tiện giao lưu của con người rất đa dạng và phong phú, trong 
đó ngôn ngữ viết đặc biệt được coi trọng bởi chữ viết là một công cụ vô cùng hữu 
hiệu. Thông qua chữ viết, con người bày tỏ tình cảm của mình với người khác, 
truyền đạt cho nhau những thông tin, tình cảm, tri thức. Thông qua chữ viết, con 
người đào sâu suy nghĩ, mở rộng kiến thức của bản thân bằng việc đọc và ghi chép 
lại các văn bản, đúc rút được kinh nghiệm của những người đi trước. Chính vì vậy 
khâu rèn chữ cho học sinh của người giáo viên đặc biệt là giáo viên tiểu học là 
khâu rất quan trọng và không thể thiếu được.
 Trên thực tế, nhiều em đã viêt đúng mẫu chữ theo yêu cầu, xong vẫn còn
 có những em viết chữ xấu, viết cẩu thả, sai lỗi chính tả làm cho vai trò của chữ 
viết không phát huy hết tác dụng. Chữ viết chưa đáp ứng được yêu cầu trực quan trong việc giảng dạy, chỉ 
thấy một số ít giáo viên viết chân phương đẹp mắt.
 Ít chú trọng việc rèn chữ viết cho học sinh, chỉ lưu ý trong giờ tập viết, 
chính tả.
 Chưa có biện pháp rèn chữ cụ thể, chưa giúp học sinh nắm được các nét cơ 
bản, cấu tạo con chữ, dòng kẻ, kĩ thuật viếttrong các tiết luyện viết. Hướng dẫn 
rèn chữ viết chưa theo đối tượng học sinh, chưa dạy theo chuẩn kiến thức, kĩ năng.
 Về đồ dùng dạy học: Bảng lớp không có dòng kẻ li rõ ràng. Giáo viên còn 
viết theo kiểu ước chừng trên bảng.
 Mặc dù rất nhiệt tình giảng dạy, quan tâm đến việc rèn chữ đẹp, giữ vở sạch 
cho học sinh song phương pháp giảng dạy để giúp học sinh viết chữ đẹp còn chưa 
cụ thể bởi thời gian trên lớp có hạn. Giáo viên chưa chỉ rõ để học sinh thấy được 
lỗi sai, từ đó có phương hướng khắc phục đối với những em chữ viết chưa đạt yêu 
cầu. Việc làm này cần phải thường xuyên và liên tục.
 Như vậy, muốn dạy cho học sinh kĩ năng viết chữ đúng yêu cầu, luyện cho 
học sinh viết chữ nhanh và đẹp thì phải có kế hoạch, biện pháp cụ thể để rèn luyện 
chữ viết cho các em. 
 Xuất phát từ những lí do trên và trong quá trình giảng dạy, giáo dục, tôi 
mạnh dạn nêu lên “Một số biện pháp nâng cao chất lượng rèn chữ viết cho học 
sinh lớp 3”.
 Cách thức/quy trình thực hiện biện pháp
 1. Khảo sát nắm tình hình chữ viết của lớp.
 Để rèn chữ viết cho học sinh thì việc đầu tiên giáo viên phải làm đó là tiến 
hành khảo sát, tìm hiểu để nắm tình hình chữ viết của từng em. Từ đó, phân loại 
đối tượng học sinh để đề ra những biện pháp rèn chữ viết đối với từng nhóm đối 
tượng, từng học sinh cụ thể. 
 2. Giáo viên phải luyện chữ viết đúng mẫu, đẹp.
 Với học sinh cô giáo luôn là thần tượng của các em. Các em thích bắt chước 
cô giáo từ những cử chỉ nhỏ nhất cho đến chữ viết. Chính vì vậy, người giáo viên 
phải nắm chắc quy trình và kĩ thuật viết chữ thường và chữ hoa theo mẫu chữ hiện 
hành của Bộ Giáo dục và Đào tạo, cần phải luyện viết đúng mẫu, rõ ràng, trình 
bày sạch đẹp, khoa học để khi viết bài, trình bày bài trên bảng lớp học sinh nhìn 
nhận và học tập theo. Bên cạnh đó người giáo viên cần luyện cho mình cách phát 
âm chuẩn để phân biệt được các tiếng có phụ âm đầu l/n; r/d/gi; ch/tr; s/x. Các 
nguyên âm đôi: uô, ươ, iê, yê, giữa các tiếng chứa thanh hỏi, thanh ngã để khỏi 
nhầm lẫn khi giao tiếp và đọc mẫu.
 Để tạo tư thế tốt cho học sinh, khi viết giáo viên cần gương mẫu từ cách 
cầm bút, tư thế ngồi viết, để vở cho đến những chữ, con số khi viết những lời nhận 
xét trong vở của các em.
 3. Phương pháp trực quan: 5. Đẩy mạnh phong trào rèn chữ giữ vở
 Đây là biện pháp trọng yếu mà giáo viên cần tập trung cho học sinh hàng 
ngày, hàng tuần. Hàng ngày giáo viên nên giao nhiệm vụ rèn chữ cho học sinh. 
Cho các em trong cùng một tổ thi đua với nhau và giữa các tổ cùng thi đua với 
nhau, giao cho em khá kèm cặp em yếu đồng thời giao cho Ban cán bộ lớp thường 
xuyên kiểm tra vở rèn chữ, đồ dùng học tập của học sinh trong giờ truy bài. Đối 
với học sinh không chịu viết bài, giáo viên cần phân tích, nhắc nhở kịp thời. Song 
song với việc kiểm tra vở rèn chữ của học sinh, giáo viên thường xuyên nhắc nhở 
theo sát các em trong các giờ học mà học sinh phải dùng vở ghi như vở ghi đầu 
bài, vở chính tả vở tập viết, vở toán Có như vậy thì trong đầu học sinh mới định 
hình việc rèn chữ là cần thực hiện ở mọi lúc, mọi nơi, mọi chỗ.
 Giáo viên phải thường xuyên nhận xét góp ý hoặc tuyên dương, khen ngợi 
kịp thời, tổ chức thi và xếp loại vở sạch chữ đẹp hàng tuần, hàng tháng. Cuối mỗi 
tuần, mỗi tháng cần đánh giá, nhận xét chung chữ viết của cả lớp và của từng học 
sinh. Tuyên dương những học sinh có thành tích cao trong việc rèn luyện giữ vở.
 6. Rèn đọc song song với rèn chữ.
 Trong các em có chất lượng chữ viết kém thì việc đọc kém của các em là 
nguyên nhân lớn nhất. Khi các em đọc kém, đọc chậm, phát âm sai dẫn đến việc 
nhận sai mặt chữ để hình dung ra con chữ, tiếng, từ mình đang viết và sẽ viết nó 
sẽ như thế nào. Chính vì vậy trong quá trình dạy giáo viên cần rèn đọc cho học 
sinh để tất cả các em đọc thông thạo được bài học. Trong tiết tập đọc giáo viên 
cần rèn chắc cho học sinh đọc tốt được các từ khó, tiếng khó Giáo viên chú ý 
phân tích cấu tạo những tiếng dễ phát âm sai dễ dẫn đến viết sai. Chú ý rèn cho 
học sinh phát âm đúng, đọc đúng tiến tới đọc lưu loát và đạt tốc độ quy định cho 
các em. Giáo viên cần chú ý đọc mẫu, phát âm chuẩn từ đó rèn cho học sinh phát 
âm chuẩn các tiếng khó, các tiếng có phụ âm dễ lẫn như l/n; s/x; ch/tr .
 Để tạo hứng thú trong giờ học, giáo viên tổ chức cho học sinh luyện đọc 
bằng nhiều hình thức phong phú như: thi đọc giữa cá nhân, các nhóm với nhau, 
trò chơi luyện đọc. Từ đó, học sinh sẽ dần đọc tốt hơn. Đọc tốt sẽ giúp các em viết 
đúng, viết chuẩn.
 7. Kết hợp với gia đình trong việc rèn chữ - giữ vở
 Thực tế cho thấy thời gian học ở nhà của học sinh nhiều nhất là trong giai 
đoạn dịch bệnh covid đang diễn biến phức tạp. Chính vì vậy ngoài việc rèn chữ 
trên lớp, giáo viên cần phối hợp với gia đình học sinh cùng có biện pháp tích cực 
để rèn chữ ở nhà cho các em qua các cuộc họp phụ huynh với phương thức trực 
tiếp hoặc gián tiếp thông qua các kênh thông tin như điện thoại, zalo, facebook, 
Cụ thể: Thông qua buổi họp phụ huynh, giáo viên hướng dẫn cho phụ huynh tham 
khảo mẫu chữ quy định chuẩn của Bộ giáo dục để phụ huynh nắm được mẫu chữ 
chuẩn phối hợp cùng giáo viên rèn chữ viết cho học sinh đúng mẫu. Đồng thời, 
giáo viên trao đổi chất lượng chữ viết của từng học sinh để phụ huynh nắm bắt, 
hướng dẫn tham mưu với gia đình tìm biện pháp quản lý các em về việc rèn chữ 
ở nhà. Đề nghị phụ huynh mua sắm đầy đủ đồ dùng học tập cho các em, tạo điều khác trong toàn huyện. Biện pháp không chỉ đơn giản, dễ thực hiện, ít tốn kém 
mà nó còn rất phù hợp điều kiện, tình hình thực tế bây giờ. 
 III.4. Hiệu quả, lợi ích thu được từ sáng kiến:
 1. Hiệu quả kinh tế:
 Các biện pháp đơn giản, dễ sử dụng, không gây tốn kém mà hiệu quả lại 
cao. Không cần chuẩn bị nhiều về tài liệu, phương tiện.
 2. Hiệu quả về mặt xã hội:
 Học sinh được hoạt động cá nhân nhiều sẽ phát huy được tính tích cực, chủ 
động, tự giác của các em để hoàn thành bài học. Phương tiện hoạt động đúng mức 
sẽ góp phần lớn trong việc hình thành nhân cách cho các em, rèn cho trẻ những 
phẩm chất đạo đức như: tính kiên trì, cẩn thận, tinh thần kỉ luật và thẩm mỹ để 
sau này lớn lên các em sẽ trở thành những người có ích cho xã hội.
 Giúp giáo viên rèn luyện một số phẩm chất, nâng cao trình độ chuyên
 môn của bản thân.
 3. Giá trị làm lợi khác
 - Chữ viết đẹp là một hành trang, trang bị cho các em bước vào đời dù ở 
bất cứ nghề gì. Rèn chữ không những đơn thuần để chữ viết chuẩn, đúng, đẹp mà 
còn là để rèn người nữa. Giáo viên giúp học sinh rèn chữ viết cũng chính là để rèn 
nhân cách cho các em, giúp các em giữ gìn sự trong sáng của Tiếng Việt.
 Trên đây là phần trình bày những kinh nghiệm của bản thân tôi trong quá 
trình công tác ở Trường Tiểu học Hùng Tiến. Với mục đích nhằm không ngừng 
nâng cao chất lượng dạy và học, đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục của Đảng và 
Nhà nước. Trong thời gian có hạn và sự hạn chế của cá nhân, nội dung trình bày 
trên không tránh khỏi có nhiều thiếu sót. Rất mong nhận được ý kiến đóng góp 
của quý thầy cô giáo và các cấp lãnh đạo, để bản thân tôi được học hỏi thêm, góp 
phần hoàn thiện và nâng cao chất lượng chữ viết, giữ gìn sách vở của học sinh.
 Hải Phòng, ngày 30 tháng 12 năm 2022
 Người viết
 Phạm Thị Kim Ngân

File đính kèm:

  • docxsang_kien_kinh_nghiem_bien_phap_nang_cao_chat_luong_ren_chu.docx