Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp phòng tránh tai nạn, thương tích trong trường tiểu học

 I.Lí do chọn đề tài 
1. Đặt vấn đề
Tai nạn, thương tích ở trẻ em hiện đang là vấn đề cần được quan tâm. Với mỗi trường 
hợp tử vong do tai nạn thương tích thì cũng có hàng ngàn trẻ phải sống tàn tật ở các 
mức độ khác nhau. Tai nạn, tử vong và tàn tật do thương tích gây gánh nặng lớn đối 
với bản thân, gia đình và xã hội, tai nạn, thương tích ở trẻ em hoàn toàn có thể phòng 
tránh được nếu có sự quan của gia đình, nhà trường và xã hội. 
Ở lứa tuổi học sinh tiểu học thường hiếu động, thích tò mò, nghịch ngợm và chưa 
được trang bị kiến thức, kỹ năng phòng, tránh đầy đủ nên cũng có thể dễ bị tai nạn, 
thương tích. Trẻ em là một chủ nhân tương lai của đất nước. Do vậy, chúng ta phải 
có trách nhiệm “Bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em” để các em tiếp cận với môi 
trường cộng đồng và trường học. Việc cung cấp kiến thức và kĩ năng phòng tránh 
tai nạn, thương tích cho học sinh và tạo dựng môi trường an toàn cho trẻ là rất cần 
thiết. Trường học là môi trường thuận lợi trong đó giáo viên là đối tượng phù hợp 
để cung cấp kiến thức và kĩ năng phòng chống tai nạn, thương tích. 
Đối với trường học, nguyên nhân dẫn đến các tai nạn thương tích nêu trên là do điều 
kiện, môi trường sinh hoạt và học tập của học sinh còn nhiều bất cập, chưa bảo đảm 
đầy đủ an toàn phòng chống tai nạn, thương tích; công tác truyền thông giáo dục 
chưa đồng bộ, chưa sâu rộng do đặc điểm tâm sinh lý lứa tuổi học sinh hiếu động, 
thích tò mò, nghịch ngợm và chưa có kiến thức, kĩ năng phòng tránh nên rất dễ bị 
tai nạn thương tích. Chính vì vậy nên tôi chọn đề tài: “Một số biện pháp phòng 
tránh tai nạn, thương tích trong trường tiểu học” để mỗi ngày học sinh đến 
trường đều là một ngày vui.
2. Mục đích đề tài
Đề tài này nhằm mục đích là nâng cao nhận thức, trách nhiệm cho cán bộ, giáo viên, 
nhân viên và học sinh, từ đó có sự thay đổi về hành vi, nếp sống phù hợp để hạn chế 
những tai nạn, thương tích; chú trọng nội dung phòng chống tai nạn giao thông, bạo 
lực, đuối nước, ngộ độc thực phẩm nhằm giảm tối đa tỷ lệ tai nạn, thương tích trong 
và ngoài trường học.
3.Lịch sử đề tài
Trong thời gian qua cũng có một số yếu tố ảnh hưởng đến tai nạn thương tích ở học 
sinh tiểu học: Đó là vấn đề an toàn cho trẻ ở 3 môi trường: gia đình – nhà trường – 
xã hội chưa thật sự đảm bảo giảm thiểu các nguy cơ gây ra tai nạn thương tích. Công Bên cạnh những thuận lợi trên trường cũng còn một ít khó khăn như sau:
Nhận thức của giáo viên trong việc phòng tránh tai nạn thương tích cho học sinh 
chưa cao.
HS chưa được sự quan tâm đúng mức về phòng chống tai nạn thương tích ở gia đình 
và nhà trường. 
Tôi đã thống kê tai nạn, thương tích thường gặp trong nhà trường là:
 Tổng số trường hợp mắc phải ở giai đoạn 
 STT Nội dung đầu năm học 2016-2017
 Lớp 1 Lớp 2 Lớp 3 Lớp 4 Lớp 5
 1 Va vào bàn ghế 4 1 1 0 0
 2 Té ngã 2 1 2 1 0
 3 Vật nhọn đâm vào chân 1 0 1 2 1
 4 Tai nạn, thương tích khác 0 0 0 0 0
Tai nạn thương tích của học sinh trong trường thường gặp là té ngã, va vào bàn ghế, 
vật nhọn đâm vào chân. Nguyên nhân chủ yếu là do học sinh bất cẩn khi vui chơi, 
bàn ghế hư hỏng sửa chữa không kịp thời, ngã do đùa nghịch, 
do các em không mang dép trong giờ chơi cũng như giờ tập thể dục; do sân chơi, 
bãi tập chưa chuẩn bị kĩ,
Tai nạn thương tích của học sinh thường bị chấn thương phần mềm: xây xát ngoài 
da trên cơ thể (khuỷu tay, đầu gối, cằm, mặt,); gai, đá nhọn đâm vào chân bị đau 
nhói. 
Qua thực trạng trên, tôi nhận thấy thực hiện tốt công tác phòng tránh tai nạn thương 
tích cho học sinh mới đảm bảo môi trường học tập an toàn cho học sinh; đảm bảo về 
sức khỏe cho học sinh; Phụ huynh học sinh an tâm khi gửi con em tới trường, từ đó 
chất lượng dạy học cũng được nâng cao. 
2.Nội dung cần giải quyết:
Trong nhà trường hiện nay, một số học sinh còn mắc phải những tai nạn, thương tích 
đáng tiếc xảy ra nên để giúp học sinh nhận biết, hiểu và không bị té ngã hoặc xảy ra 
một số vụ việc khác, bản thân tôi cần thực hiện các nội dung sau: Tai nạn, thương tích do đá nhọn đâm vào chân: 5/185 tỉ lệ 2,7 %
Tai nạn, thương tích do té ngã: 6/185 tỉ lệ 3,2 %
Tai nạn, thương tích khác: không 
Nguyên nhân: 
Nguyên nhân từ phía học sinh: do các em chạy nhảy, nô đùa trong giờ ra chơi, trong 
thời gian học thể dục, không mang dép nên giẫm phải gai, đá nhọn,
Để khắc phục tình trạng này, tôi chỉ đạo giáo viên chủ nhiệm và Tổng phụ trách Đội 
nhắc nhở học sinh trong tiết sinh hoạt dưới cờ và tiết sinh hoạt lớp.
Ví dụ: Không nên chạy nhảy, nô đùa trong giờ ra chơi; Nên mang giày khi tập thể 
dục.
Nguyên nhân từ phía giáo viên: Giáo viên chưa quan tâm sâu sát đến học sinh trong 
giờ ra chơi, trong giờ học, chưa quán triệt, nhắc nhở học sinh để phòng tránh các tai 
nạn, thương tích thường gặp.
Để giáo viên quan tâm nhiều hơn nữa đến học sinh, tôi thường xuyên nhắc nhở giáo 
viên trong các cuộc họp hội đồng sư phạm.
Nguyên nhân từ phía cơ sở vật chất: Sân trường được tráng bê tông nên khi ngã học 
sinh bị đau và xây xát nhiều, các hành lang của các dãy phòng học khi có trời mưa 
thường trơn trượt do nước mưa đọng lại; chen lấn xô đẩy nhau khi đi cầu thang mà 
lại thiếu sự quản lý của giáo viên. 
Thứ hai đầu tuần trong tiết sinh hoạt dưới cờ Tổng phụ trách thường xuyên nhắc nhở 
học sinh phải thật cẩn thận khi đi trên sân trường cũng như khi đi cầu thang; cho các 
lớp quét sạch và lau khô nước trên hành lang khi trời mưa.
3.2. Triển khai chuyên đề tập huấn phòng tránh tai nạn, thương tích ở trẻ em
Nhận thức được tác hại và hậu quả của tai nạn, thương tích đối với học sinh trong 
nhà trường. Để cung cấp kiến thức đúng và đầy đủ cho học sinh hiểu thì người giáo 
viên cần được trang bị kiến thức về phòng tránh tai nạn, thương tích cho bản thân 
một cách kĩ lưỡng. Ngay từ đầu năm học 2016-2017 tôi đã mở chuyên đề phòng 
tránh tai nạn, thương tích cho học sinh Tiểu học. tai nạn, thương tích, các loại hình tai nạn, thương tích, cách phòng tránh tai nạn, 
thương tích, phương pháp xử lý hiệu quả khi tai nạn, thương tích xảy ra.
Hình thức tuyên truyền: thông qua băng ron, hình ảnh, tài liệu và được Tổng phụ 
trách đội tuyên truyền trong tiết sinh hoạt dưới cờ đầu tuần, giáo viên tuyên truyền 
trong tiết sinh hoạt lớp, 
 Tổng phụ trách và học sinh toàn trường trong buổi tuyên truyền 
 về phòng tránh tai nạn, thương tích.
3.3.2.Chỉ đạo cho giáo viên hướng dẫn học sinh lên xuống cầu thang. 
Tôi chỉ đạo cho giáo viên chủ nhiệm hướng dẫn học sinh lên xuống cầu thang trong 
các tiết sinh hoạt chủ nhiệm: Khi lên xuống cầu thang tay bắt buộc phải vịn cầu 
thang, phải bước vào giữa các bậc, mắt nhìn xuống chân, không nhảy một lúc 2, 3 
bậc, không nô đùa, xô đẩy nhau, có tác phong “đi nhẹ, nói khẽ”. 
Phải có sự giám sát của giáo viên để kịp thời nhắc nhở những học sinh quá hiếu động 
trong khi lên xuống cầu thang.
 Học sinh cẩn thận khi cầm kim thêu
Trước khi dạy Thể dục, GV cần phải: Vệ sinh nơi tập, bảo đảm an toàn tập luyện 
(sân không có những vật cản, những vật sắc, nhọn như: đá, gạch vỡ, cành cây,)
Ví dụ: Bài 14 – Thể dục lớp 2 – (tuần 7) 
Nội dung bài dạy: động tác nhảy – trò chơi bịt mắt bắt dê .
Giáo viên cần phải: Chuẩn bị sân bãi bảo đảm an toàn tập luyện (sân không có những 
vật cản, những vật sắc, nhọn như : đá, gạch vỡ, cành cây,); chuẩn bị sân bãi tốt sẽ 
phòng tránh được tai nạn, thương tích xảy ra trong quá trình tập luyện.
Cho học sinh khởi động kĩ các khớp cổ chân, cổ tay, đầu gối, khớp vai, khớp hông; 
Giậm chân tại chỗ đếm theo nhịp. Học sinh nhảy dây trong giờ học thể dục 
3.3.4.Quản lý cơ sở vật chất
Cơ sở vật chất khang trang nhưng vẫn còn nhiều yếu tố gây mất an toàn cho học 
sinh. Vì vậy, người quản lý cần phải: 
Thường xuyên kiểm tra cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học:
Bàn ghế hỏng, không chắc chắn phải được sửa chữa ngay; Cửa kính vỡ cần dọn dẹp 
và thay mới, đóng chặt cửa khi có gió lớn đề phòng kính va đập sẽ dễ vỡ; không cho 
học sinh chơi đá banh vào khu vực phòng học, khu vực hành chính.
Kiểm tra tay vịn cầu thang thường xuyên.
Nhắc nhở phục vụ dọn dẹp, lau chùi cầu thang, hành lang, khu vực nhà vệ sinh khô 
ráo. 
Không kê các ghế đá gần lan can các phòng học trên lầu. 
Các trang thiết bị dạy học cần được sửa chữa hoặc thay thế khi bị hư hỏng. Bàn ghế hỏng, không chắc chắn phải được sửa chữa ngay.
Dụng cụ thể dục thể thao phải chắc chắn, đảm bảo an toàn.
*Phòng ngừa đánh nhau, bạo lực trong trường học
Giáo dục ý thức cho các em không được gây gổ, đánh nhau trong trường.
Không cho các em mang đến trường các vật sắc nhọn nguy hiểm như dao, súng cao 
su và các hung khí
Xây dựng lớp tự quản, đoàn kết.
*Phòng ngừa tai nạn giao thông
Trường phải có cổng, hàng rào.
Trong giờ ra chơi phải đóng cổng, không cho học sinh chạy ra đường chơi khi trường 
ở gần đường lộ.
Phải có biển báo trường học cho các loại phương tiện cơ giới ở khu vực gần trường 
học.
Hướng dẫn học sinh thực hiện Luật an toàn giao thông.
*Phòng ngừa đuối nước
Trường gần ao hồ, sông suối phải có hàng rào ngăn cách.
Hồ nước, xô đựng nước trong trường phải có nắp đậy an toàn.
*Phòng ngừa điện giật
Hệ thống điện trong lớp phải an toàn: không để dây trần, dây điện hở, bảng điện để 
cao.
*Phòng ngừa ngộ độc thức ăn
Nước cho học sinh uống phải đảm bảo vệ sinh. Học sinh không được ăn uống thực 
phẩm trôi nổi, hàng rong, nhất là hàng rong trước cổng trường vì tiềm ẩn nhiều nguy 
cơ gây ngộ độc do không đảm bảo vệ sinh và không rõ ràng về nguồn gốc của thực 
phẩm.
Trường học phải có cán bộ theo dõi về y tế học đường và có tủ thuốc cấp cứu để 
phòng ngừa những lúc tai nạn xảy ra bất chợt.
4.Kết quả chuyển biến của đối tượng
Qua việc chỉ đạo giáo viên thực hiện phòng tránh tai nạn, thương tích cho học 
sinh, cùng với sự nỗ lực, phấn đấu nhiệt tình trong việc phòng tránh tai nạn, thương 
tích cho học sinh của đội ngũ cán bộ, giáo viên, nhân viên. Cuối năm học 2016-2017 
trường Tiểu học Nhựt Tảo đã thu được những kêt quả như sau: phê bình, nhắc nhở kịp thời những giáo viên thực hiện chưa tốt. Đưa nội dung phòng 
chống tai nạn, thương tích cho học sinh là cơ sở quan trọng để đánh giá kết quả công 
tác chủ nhiệm, công tác quản lý lớp trong giờ học của giáo viên.
2.Phạm vi đối tượng áp dụng
Đề tài này đã được áp dụng trong trường Tiểu học Nhựt Tảo và có thể nhân rộng 
trên toàn huyện Tân Trụ.
Qua thực tế quá trình quản lý, chỉ đạo việc phòng tránh tai nạn, thương tích cho học 
sinh trong trường học cùng với những kinh nghiệm của bản thân và sự nghiên cứu 
học hỏi đồng nghiệp, tôi nhận thấy phần trình bày trên còn có những hạn chế nhất 
định. Vì vậy tôi rất mong sự góp ý chân thành của các cấp lãnh đạo để cho đề tài của 
tôi ngày càng hoàn thiện hơn.
 Xin chân thành cảm ơn!
 An Nhựt Tân, ngày 24 tháng 4 năm 2017. 
 Người viết
 Đoàn Thị Bạch Yến