Sáng kiến kinh nghiệm Một số giải pháp quản lý hoạt động học của học sinh Khối 2, 3

 Đề tài: Một số giải pháp quản lí hoạt động học của học sinh khối 2,3 tại trường Tiểu học Tình Thương
I. PHẦN MỞ ĐẦU 
1. Lý do chọn đề tài
 Trong trường tiểu học, hoạt động dạy học là hoạt động trọng tâm, chiếm 
hầu hết thời gian, khối lượng công việc của thầy và trò trong một năm học. Hoạt 
động dạy học là nền tảng quan trọng để thực hiện thành công mục tiêu giáo dục 
toàn diện của nhà trường và quyết định kết quả đào tạo của nhà trường. Hoạt 
động dạy học thể hiện tính hai mặt: hoạt động dạy của giáo viên và hoạt động 
học của học sinh. Đây là hai hoạt động trung tâm của quá trình dạy học, hai hoạt 
động mang tính chất khác nhau, song thống nhất với nhau trong mối quan hệ 
qua lại giữa thầy và trò. Bởi vậy, trong quản lý hoạt động dạy học, phải quan 
tâm đến hoạt động học tập của học sinh như quan tâm đến hoạt động dạy của 
giáo viên. Quản lý hoạt động học của học sinh không phải chỉ trên bình diện 
khoa học giáo dục mà còn đòi hỏi có ý nghĩa về tinh thần trách nhiệm của người 
quản lý, giáo viên đối với sự nghiệp đào tạo thế hệ trẻ.
 Trong những năm qua, chất lượng giáo dục ở trường Tiểu học đã có nhiều 
chuyển biến song vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu và đòi hỏi của thực tế giáo 
dục ở cấp Tiểu học. Sự phân định trách nhiệm và quy chế phối hợp giữa các bộ 
phận tham gia hoạt động giáo dục trong nhà trường chưa chặt chẽ. Công tác phối 
hợp ba môi trường giáo dục chưa phát huy hết hiệu quả. Nhiều học sinh còn bị 
hổng kiến thức, thiếu tinh thần vượt khó, chưa hứng thú học tập, lười biếng, 
chán nản, hay nghỉ học  Thực trạng này diễn ra nhiều hơn ở các trường, lớp 
thuộc các vùng có điều kiện kinh tế khó khăn, đặc biệt là vùng đồng bào dân tộc 
thiểu số. Điều đó gây ra nhiều hậu quả cho bản thân học sinh, gia đình, nhà 
trường, xã hội ở hiện tại và tương lai. 
 Để nâng cao chất lượng giáo dục, cần phải làm tốt công tác quản lý dạy, 
quản lý học, quản lý giáo dục học sinh, quản lý nhân sự,Trong đó, chúng tôi 
thấy rằng quản lý học tập của học sinh là khâu quan trọng, trực tiếp quyết 
định chất lượng học tập của học sinh. Nếu quản lý hoạt động học của học sinh 
tốt thì sẽ nâng cao hiệu quả hoạt động dạy và học. Như vậy, việc nghiên cứu 
công tác quản lý hoạt động học tập của học sinh là vấn đề cấp thiết để nhà 
trường nâng cao được chất lượng giáo dục, góp phần thực hiện được mục tiêu 
đổi mới căn bản giáo dục toàn diện, phát triển giáo dục làm cơ sở cho công cuộc 
đổi mới đất nước. 
 Từ những lí do nêu trên, với trách nhiệm của một giáo viên chủ nhiệm lớp 
kiêm tổ trưởng chuyên môn, tôi đã mạnh dạn lựa chọn đề tài Một số giải pháp 
quản lý hoạt động học của học sinh khối 2, 3 tại trường Tiểu học Tình 
Thương. Đề tài này không phải là vấn đề mới, nó đã xuất hiện trong một số đề 
tài nghiên cứu của đồng nghiệp nhưng nội dung bàn về các giải pháp quản lí 
hoạt động học của học sinh dân tộc thiểu số không nhiều và không cụ thể. Vì lẽ 
đó, tôi hi vọng đề tài đưa ra được những biện pháp hữu hiệu nhất để vận dụng 
 Nguyễn Thanh Thúy – Trường Tiểu học Tình Thương 1 Đề tài: Một số giải pháp quản lí hoạt động học của học sinh khối 2,3 tại trường Tiểu học Tình Thương
chuẩn mực quy tắc đạo đức của hành vi. Sự lĩnh hội trên tạo ra những biến đổi 
cơ bản trong sự phát triển tâm lí của học sinh tiểu học. Chúng không chỉ đảm 
bảo cho các em thích ứng với cuộc sống nhà trường và hoạt động học, mà còn 
chuẩn bị cho các em những bước ngoặt quan trọng trong cuộc sống ở tuổi thiếu 
niên. Về việc này, N.X.Leytex đã khắc họa: “ Tuổi tiểu học là thời kì của sự 
nhập tâm và tích lũy tri thức, thời kì mà sự lĩnh hội chiếm ưu thế”. Chức năng 
trên được thực hiện thắng lợi nhờ các đặc điểm đặc trưng của lứa tuổi này – sự 
tuân thủ tuyệt đối vào những người có uy tín với các em (đặc biệt là thầy, cô 
giáo), sự mẫn cảm, sự lưu tâm và thái độ vui chơi ngây thơ đối với các đối tượng 
mà các em được tiếp xúc. 
 Ở trường Tiểu học, học sinh từng ngày, từng giờ tự hình thành cho mình 
những năng lực của người học ở trình độ sơ đẳng nhưng cơ bản, như sử dụng 
tiếng Việt, năng lực tính toán, năng lực làm việc trí óc. Học tập là một hoạt 
động nhận thức, khi có nhu cầu hiểu biết học sinh sẽ tích cực học tập. Nhu cầu 
hiểu biết đó chính là động cơ nhận thức của học sinh trong học tập. Học sinh 
vừa là đối tượng vừa là chủ thể trong hoạt động dạy học. Vì vậy trong quản lý 
hoạt động học của học sinh cần làm cho giáo viên nhận thấy trách nhiệm này là 
đặc biệt quan trọng, vì nó là khâu quan trọng góp phần nâng cao chất lượng dạy 
học trong nhà trường. Không gian hoạt động học tập của học sinh là từ trong 
lớp, ngoài lớp đến ở nhà. Thời gian hoạt động học của học sinh bao gồm giờ học 
trên lớp, giờ học ở nhà và thời gian thực hiện các hình thức học tập khác. Trong 
việc quản lý hoạt động học tập của học sinh, chúng ta cần bao quát được cả 
không gian, thời gian và các hình thức học tập để điều hòa cân đối chung, điều 
khiển chúng hoạt động phù hợp với tính chất và quy luật hoạt động dạy học.
2.Thực trạng
2.1 Thuận lợi- khó khăn
* Thuận lợi:
 - Trường được sự quan tâm của các cấp ủy Đảng, chính quyền địa 
phương; sự chỉ đạo sát sao của Phòng GD&ĐT.
 - Đội ngũ giáo viên đầy đủ, được đào tạo cơ bản, đạt chuẩn và trên chuẩn, 
có tinh thần trách nhiệm, yêu nghề, gắn bó với nhà trường. Trình độ chuyên môn 
và nghiệp vụ sư phạm phần lớn đáp ứng được yêu cầu đổi mới giáo dục. Một số 
giáo viên có trình độ công nghệ thông tin tốt, năng lực chuyên môn tương đối 
vững vàng.
 - Trong giáo dục học sinh có sự phối hợp của các đoàn thể trong và ngoài 
nhà trường.
 - Trường học tổ chức học tập 9 buổi/tuần, học sinh được hỗ trợ đầy đủ 
sách vở để học tập. 
* Khó khăn:
 - Cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ công tác dạy và học chưa đảm bảo.
 Nguyễn Thanh Thúy – Trường Tiểu học Tình Thương 3 Đề tài: Một số giải pháp quản lí hoạt động học của học sinh khối 2,3 tại trường Tiểu học Tình Thương
cao nên đã tạo điều kiện cho các tổ trưởng chuyên môn, giáo viên có cơ hội thực 
hiện tốt các biện pháp quản lí hoạt động học của học sinh.
 - Đội ngũ giáo viên nhiệt tình, ý thức trách nhiệm cao, có tinh thần đoàn 
kết tương trợ giúp đỡ nhau trong công tác. Thường xuyên được tham dự các lớp 
tập huấn, chuyên đề và nghiên cứu các tài liệu về đổi mới phương pháp giảng 
dạy các môn học theo chương trình, giảng dạy các môn học theo vùng miền, 
giảng dạy trẻ có hoàn cảnh khó khăn,... Trong giảng dạy, giáo viên được phép 
chủ động xây dựng kế hoạch dạy học và được sự theo dõi kiểm tra chỉ đạo thường 
xuyên của tổ khối chuyên môn, lãnh đạo trường.
 - Giáo viên đã được nhận bàn giao chất lượng học sinh từ lớp dưới lên, 
nắm chắc được đối tượng học sinh của lớp mình đảm nhận, được chủ động tổ 
chức các hoạt động tự học của học sinh ở trường vào buổi chiều từ thứ hai đến 
thứ sáu hàng tuần.
* Nguyên nhân của hạn chế:
 - Đội ngũ giáo viên trước đây được đào tạo từ nhiều hình thức khác nhau, 
một số ít giáo viên là người đân tộc thiểu số, tuổi đời cao, còn nhiều hạn chế về 
năng lực chuyên môn nên chất lượng giảng dạy và khả năng thực hiện các biện 
pháp giáo dục không đồng đều.
 - Học sinh dân tộc thiểu số học tập bằng ngôn ngữ thứ 2, khả năng ghi nhớ, 
vận dụng kiến thức hạn chế, thiếu sự quan tâm, hướng dẫn, nhắc nhở từ phía gia 
đình. Vì vậy, các em chưa nắm vững phương pháp và kĩ năng học tập, chưa thực 
sự đầu tư thời gian cho việc tự học.
 - Cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học của trường chưa đáp ứng được đầy đủ, 
kịp thời theo yêu cầu đổi mới phương pháp dạy học hiện nay. 
 - 97% số phụ huynh là người dân tộc thiểu số, sống bằng nghề nông, thu 
nhập và trình độ dân trí thấp nên ảnh hưởng nhiều đến việc phối kết hợp giáo 
dục, đánh giá học sinh.
 - Hoạt động của Đoàn thanh niên và Đội thiếu niên chưa thật sự chú trọng 
vào các hoạt động học của học sinh, chưa tổ chức được nhiều cuộc thi, giao lưu 
trao đổi kinh nghiệm về học tập cho học sinh giữa các lớp với nhau.
2.5 Phân tích, đánh giá các vấn đề về thực trạng mà đề tài đã đặt ra
*Về học sinh:
 Học sinh trường Tiểu học Tình Thương hầu hết là con em của đồng bào các 
dân tộc thiểu số ở buôn Tur A, buôn Tur B và buôn Kala, xã Đray Sáp, huyện 
Krông Ana, tỉnh Đăk Lăk. Trong đó buôn Tur A, buôn Tur B la hai buôn đặc biệt 
khó khăn của xã. Nhiều học sinh ở buôn Tur A là con em của các bệnh nhân 
phong đang diều trị tại khoa điều trị phong Ea Na. Vì vậy có thể nói đa phần học 
sinh của trường có hoàn cảnh gia đình rất khó khăn. Yếu tố khách quan này ảnh 
hưởng không nhỏ đến việc học tập của các em. Các em ít được sự quan tâm của 
gia đình, điều kiện học tập thiếu thốn. Vì vậy, khi tiếp cận với các phương pháp 
học theo hướng đổi mới, đòi hỏi tính chủ động cao có nhiều em chưa theo kịp 
được các bạn trong các hoạt động học tập. Bên cạnh những học sinh có nhận thức 
 Nguyễn Thanh Thúy – Trường Tiểu học Tình Thương 5 Đề tài: Một số giải pháp quản lí hoạt động học của học sinh khối 2,3 tại trường Tiểu học Tình Thương
học sinh. Khuyến khích những giáo viên có sáng tạo trong công tác dạy học. 
Động viên, khen thưởng kịp thời những giáo viên, học sinh đạt thành tích cao 
trong dạy học. Huy động các nguồn lực trong và ngoài nhà trường, phối hợp với 
cha mẹ học sinh cùng tham gia vào việc giáo dục học sinh. Tổ chức cho học sinh 
học tập lẫn nhau thông qua các nhóm học tập, đôi bạn cùng tiến. Phát động đọc 
sách, báo tại thư viện của trường, của lớp; tổ chức các tiết hoạt động tập thể theo 
khối, lớp. Tuy nhiên, hoạt động của Đoàn thanh niên và Đội thiếu niên chưa 
thật sự chú trọng vào các hoạt động học của học sinh, chưa tổ chức được nhiều 
cuộc thi, giao lưu trao đổi kinh nghiệm về học tập cho học sinh giữa các lớp với 
nhau. Chính vì vậy học sinh chưa thật sự nỗ lực hết sức của bản thân, ít có sự thi 
đua trong các phong trào học tập. Mặc dù, hàng năm trường có tổ chức giao lưu 
tiếng Việt của chúng em, thi tìm hiểu về môi trường, tìm hiểu về các tệ nạn xã 
hội,nhưng mức độ tham gia của học sinh còn hạn chế, phần nhiều học sinh 
còn đứng ngoài các phong trào này. Vì vậy, cần có sự phối hợp tốt giữa tổ 
chuyên môn, giáo viên chủ nhiêm, Đoàn thanh niên, Đội thiếu niên để các 
phong trào học tập trong học sinh phát triển hơn.
3. Giải pháp, biện pháp
3.1 Mục tiêu của giải pháp, biện pháp
 Các giải pháp, biện pháp giúp giáo viên trong tổ nhận thức được tầm quan 
trọng của việc quản lí hoạt động học của học sinh. Mỗi giáo viên có kế hoạch 
quản lí hoạt động học của học sinh đạt hiệu quả. Cụ thể là giáo dục học sinh có 
tinh thần, thái độ, động cơ học tập đúng đắn. Hình thành được nền nếp học tập 
cho học sinh, phát huy tính tích cực chủ động, sáng tạo trong học tập của học sinh 
và giúp các em thực hiện các hoạt động học tập ngày càng có chất lượng hơn.
3.2 Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp, biện pháp
* Nắm bắt về tình hình lớp 
 Vào đầu năm học, chỉ đạo giáo viên chủ nhiệm lớp tiến hành điều tra cơ 
bản về tình hình lớp. Cụ thể là tìm hiểu về đặc điểm tâm lý, tư tưởng, đạo đức, 
năng lực, sức khỏe, khả năng học tập và hoàn cảnh gia đình của từng em. Qua 
đó giáo viên sẽ thấy được mặt mạnh, mặt yếu của từng em và dự đoán chiều 
hướng phát triển của từng học sinh cũng như tập thể lớp. Đồng thời xây dựng 
các phương thức tác động đến từng cá nhân học sinh, tập thể lớp. Hướng dẫn 
giáo viên chủ nhiệm vận dụng một số phương pháp tìm hiểu sau:
 + Giáo viên chủ nhiệm lớp nhận bàn giao lớp mình từ giáo viên chủ 
nhiệm năm học trước để nắm rõ tình hình phấn đấu, rèn luyện và học tập của 
từng em trong lớp.
 + Kiểm tra học lực đầu năm theo kế hoạch của chuyên môn và tổng kết 
kết quả kiểm tra của học sinh.
 + Quan sát hoạt động của học sinh trong trường, trong giờ học, giờ chơi, 
trò chuyện với học sinh 
 + Trong các buổi họp cha mẹ học sinh, giáo viên chủ nhiệm trao đổi các 
nội dung cần tìm hiểu (có thể lập phiếu hỏi những nội dung cần tìm hiểu).
 Nguyễn Thanh Thúy – Trường Tiểu học Tình Thương 7