SKKN Một vài biện pháp làm tốt công tác chủ nhiệm Lớp 3

 Đề tài: Một vài biện pháp làm tốt công tác chủ nhiệm lớp 3 ở trường TH Nguyễn Viết Xuân
 I. Phần mở đầu 
 1. Lý do chọn đề tài
 Người giáo viên chủ nhiệm lớp ở Tiểu học có một vị trí đặc biệt quan trọng. 
Lao động của một giáo viên chủ nhiệm lớp ở Tiểu học là lao động sáng tạo không 
ngừng, sự sáng tạo đó đòi hỏi phải toàn diện sáng tạo trong soạn giảng, trong tổ 
chức các hoạt động học tập, vui chơi, trong sinh hoạt tập thể và đặc biệt là trong 
các biện pháp giáo dục đạo đức và rèn luyện kĩ năng sống cho học sinh. Vì vậy 
chỉ có những giáo viên thực sự tâm huyết với nghề, thực sự thương yêu học sinh 
của mình thì mới có thể hoàn thành tốt nhiệm vụ.
 Để hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình, người giáo viên chủ nhiệm lớp ở 
tiểu học phải trải qua biết bao nhiêu khó khăn, bao nhiêu vất vả.
 Trong thực tế, chủ nhiệm lớp là công tác vô cùng khó khăn, phức tạp, thành 
công cũng có, thất bại cũng không phải là hiếm. Bởi lẽ, mỗi một tập thể lớp đều 
có những đặc thù riêng của từng lớp. Nhưng chắc chắn rằng mỗi lớp đều có học 
sinh có năng khiếu về học tập, về đạo đức, hoặc ngược lại cũng có lớp có học 
sinh có hoàn cảnh gia đình khó khăn về kinh tế, con mồ côi, bố mẹ li thân, bố mẹ 
đi làm ăn xa vì vậy vai trò của giáo viên chủ nhiệm càng trở nên quan trọng 
hơn bao giờ hết. Trong suốt quá trình giảng dạy cũng như trong nhiều năm làm 
công tác chủ nhiệm, bản thân tôi đã từng gặp phải những khó khăn rất lớn khi làm 
chủ nhiệm lớp. Những khó khăn ấy cũng xuất phát từ nguyên nhân chủ quan về 
phía năng lực, nhận thức của tôi; cũng có những nguyên nhân từ phía gia đình 
học sinh hay chính các em. Tuy nhiên, đó chỉ là những khó khăn khi những năm 
đầu mới được phân công làm công tác chủ nhiệm. Nhưng hơn 10 năm được làm 
chủ nhiệm lớp, bản thân tôi tự nhận ra rằng giáo viên chủ nhiệm mới là người có 
ảnh hưởng lớn nhất quyết định về chất lượng cũng như mọi hoạt động giáo dục 
của lớp. Chính vì lí do đó, bản thân tôi đã từng trăn trở, suy nghĩ để tìm ra những 
giải pháp có thể áp dụng nâng cao công tác chủ nhiệm. Sau nhiều năm nghiên 
cứu, tìm tòi và học hỏi, bản thân đã tìm ra được một số giải pháp để làm tốt công 
tác chủ nhiệm, đã áp dụng những kinh nghiệm đó vào công tác chủ nhiệm lớp đó 
 Giáo viên: Lê Thị Hồng - Trường TH Nguyễn Viết Xuân
 1 Đề tài: Một vài biện pháp làm tốt công tác chủ nhiệm lớp 3 ở trường TH Nguyễn Viết Xuân
 - Phân tích, tổng hợp, nêu gương, tổ chức trò chơi.
 - Phương pháp đàm thoại
 - Phương pháp thống kê toán học
 II PHẦN NỘI DUNG 
 1. Cơ sở lí luận 
 Theo điều 30 chương IV điều lệ Trường tiểu học Ban hành kèm theo Quyết 
định số 51/2007/QĐ-BGDĐT ngày 31 tháng 8 năm 2007 của Bộ trưởng Bộ Giáo 
dục và Đào tạo qui định giáo viên là người làm nhiệm vụ giảng dạy, giáo dục học 
sinh trong trường tiểu học và cơ sở giáo dục khác thực hiện chương trình giáo dục 
tiểu học cho nên công tác chủ nhiệm lớp là trách nhiệm của giáo viên. Công tác 
chủ nhiệm quyết định chất lượng dạy và học của giáo viên và học sinh. Làm tốt 
công tác chủ nhiệm tức là người giáo viên đã hoàn thành tốt việc giảng dạy các bộ 
môn và tổ chức giáo dục, rèn luyện đạo đức cho học sinh. Đặc biệt trong nhà 
trường Tiểu học, vai trò của người giáo viên chủ nhiệm hết sức quan trọng. Giáo 
viên chủ nhiệm thay mặt nhà trường quản lý điều hành lớp, trực tiếp giáo dục tư 
tưởng đạo đức, hình thành nhân cách cho học sinh, là cầu nối giữa ba môi trường 
giáo dục gia đình, nhà trường và xã hội. Trong giai đoạn hiện nay công tác chủ 
nhiệm đòi hỏi sự dày công của mỗi giáo viên bởi đời sống vật chất có phần ảnh 
hưởng đến việc học tập cũng như tác động đến sự phát triển tư duy của các em. 
 Đa số các giáo viên được phân công nhiệm vụ công tác chủ nhiệm lớp đều có 
tinh thần trách nhiệm cao. 
 2. Thực trạng vấn đề nghiên cứu
 Đối với trường TH Nguyễn Viết Xuân, lãnh đạo nhà trường luôn chú trọng, 
quan tâm đến việc giáo dục học sinh. Đồng thời, lãnh đạo nhà trường luôn thường 
xuyên quan tâm đến công tác chủ nhiệm cũng như năng lực chủ nhiệm của giáo 
viên làm công tác chủ nhiệm để có những định hướng mới nhằm xây dựng những 
 Giáo viên: Lê Thị Hồng - Trường TH Nguyễn Viết Xuân
 3 Đề tài: Một vài biện pháp làm tốt công tác chủ nhiệm lớp 3 ở trường TH Nguyễn Viết Xuân
 Bên cạnh đó, một số học sinh còn có tính ham chơi, chưa xác định rõ nhiệm 
vụ học tập nên chưa tích cực và tự giác học bài. Một số khác chưa xác định động 
cơ học tập đúng đắn còn ham chơi các trò chơi vô bổ như điện tử làm ảnh hưởng 
đến việc học tập.
 3. Nội dung và hình thức của giải pháp
 a. Mục tiêu của giải pháp
 Giúp giáo viên làm công tác chủ nhiệm lớp nói chung, những giáo viên 
làm công tác chủ nhiệm lớp 3 nói riêng có thêm một số kỹ năng trong dạy học 
cũng như trong quản lý học sinh lớp mình chủ nhiệm nhằm đem lại hiệu quả 2 
mặt giáo dục tốt nhất; góp phần nâng cao chất lượng toàn diện trong nhà trường.
 Thông qua việc áp dụng các giải pháp này nhằm xậy dựng được một tập thể 
lớp đoàn kết, biết yêu thương, chia sẻ những buồn, vui trong cuộc sống cùng động 
viên nhau vươn lên trong học tập cũng như trong sinh hoạt hàng ngày; qua đó trau 
dồi cho các em kỹ năng trong cuộc sống; giúp các em mạnh dạn, tự tin, tự lập, 
biết làm việc hợp tác đem lại hiệu quả cao trong mọi công việc.
 b. Nội dung và cách thức thực hiện biện pháp
 Để có chất lượng tập thể lớp tốt, người giáo viên chủ nhiệm cần phải làm tốt 
các nhiệm vụ sau:
 - Nghiên cứu nắm vững tình hình học sinh của lớp chủ nhiệm.
 - Xây dựng bộ máy tự quản của lớp.
 - Thiết lập các mối quan hệ trong tập thể.
 - Tổ chức các hoạt động đa dạng cho tập thể học sinh(trong đó có các hoạt 
động về học tập, các hoạt động về Sao nhi đồng, Đội thiếu niên,)
 - Tổ chức các hoạt động văn hóa văn nghệ thể dục thể thao.
 - Tổ chức các hoạt động giáo dục.
 Giáo viên: Lê Thị Hồng - Trường TH Nguyễn Viết Xuân
 5 Đề tài: Một vài biện pháp làm tốt công tác chủ nhiệm lớp 3 ở trường TH Nguyễn Viết Xuân
tuần phát động trong toàn trường đã có kết quả. Tuần thứ 3 Ban giám hiệu và đại 
diện các đoàn thể cùng tôi đem một món quà tuy không lớn về mặt vật chất 
nhưng nó rất lớn về mặt tinh thần (Nào là sách vở, quần áo, đồ dùng học tập và 
một xuất học bổng trị giá 500 000đồng) để tặng em.
 Về việc học tập trên lớp, biết được hoàn cảnh của em nên khi đến lớp tôi 
chọn cho em một chỗ ngồi phù hợp mà tôi dễ bề quan sát gần gũi, giúp đỡ em kịp 
thời hơn. Tôi giao nhiệm vụ cho ban cán sự lớp phải thường xuyên dìu em khi đi 
vào lớp, khi đi xuống sân trường Khi học bài mới tôi giao cho bạn ngồi bên 
cạnh kèm cặp hướng dẫn khi em gặp khó khăn, nếu điều gì còn vướng mắc tôi sẽ 
hỗ trợ cho các em trong việc giúp đỡ em Huy. Tôi động viên những học sinh gần 
nhà em Huy thường xuyên sang chơi để giúp bạn trong học tập cũng như trong 
cuộc sống sinh hoạt thường ngày. 
 Tôi giới thiệu cho học sinh trong lớp biết được ngày sinh nhật của bạn Huy, 
đến ngày sinh nhật Huy em nhận được những lời chúc mừng và những món quà 
nhỏ đầy ý nghĩa và tình cảm các bạn đã đến nhà chia vui. Đôi khi có chuyện xích 
mích giữa các em với nhau, tôi kịp thời can thiệp gặp gỡ trao đổi riêng với học 
sinh phân tích đúng, sai; ai sai thì phải nhận lỗi và xin lỗi bạn, sau đó giảng hòa. 
Khi bạn bè ốm đau hoặc gia đình có chuyện buồn nếu bạn ở xa thì cô và ban cán 
sự lớp đến thăm hỏi và động viên giúp đỡ. 
 Qua những việc làm trên tôi thấy lực học của em Huy có khả quan hơn rất 
nhiều. Từ chỗ em là học sinh nhút nhát, tự ti với thể hình của mình, ngồi học thì 
thụ động bây giờ em đã mạnh dạn trong giờ học giơ tay phát biểu ý kiến. Điều 
đáng vui hơn là em đã tự tin nhận xét bạn trong lớp; kết quả học tập ngày càng 
tiến bộ và đặc biệt là em viết chữ ngày càng đẹp.
 Khi nói chuyện, khi giảng bài, tôi nghiêm khắc phê bình lỗi lầm của học sinh, 
nhưng đồng thời thể hiện cho các em thấy tình cảm yêu thương của cô đối với học 
trò. Bạn Huy là một tấm gương vươn lê trong cuộc sống cũng như trong học tập. 
Theo qui luật phản hồi của tâm lí, tình cảm của thầy cô trước sau cũng sẽ được 
đáp lại bằng tình cảm của học trò. Lòng nhân ái, bao dung, đức vị tha của người 
cô luôn có sức mạnh to lớn để giáo dục và cảm hóa học sinh. “Lớp học thân 
 Giáo viên: Lê Thị Hồng - Trường TH Nguyễn Viết Xuân
 7 Đề tài: Một vài biện pháp làm tốt công tác chủ nhiệm lớp 3 ở trường TH Nguyễn Viết Xuân
 Giáo viên sử dụng phương pháp: học mà chơi – chơi mà học, nhưng không vì 
thế mà làm ảnh hưởng đến những lớp xung quanh.
 Ví dụ: Trong khi học các em phải đảm bảo trật tự, không phát biểu chung cả 
lớp. Còn trong khi chơi các em cũng phải tuân thủ luật chơi; không la lớn không 
đập bàn, phải biết trao đổi hợp tác với bạn để hoàn thành nhiệm vụ cô giao.
 * Nội dung 3: Tổ chức các hoạt động giáo dục
 Đối với nội dung kiến thức của lớp 3 cũng chưa nhiều và không quá khó nên 
các em đại đa số là tiếp thu tốt. Một lớp học không có quá nhiều học sinh, các em 
ở lứa tuổi thích khám phá thế giới và đã mạnh dạn thể hiện sở trường sở đoản. 
Đây chính là thời điểm đẹp để giáo viên gieo những hạt mầm ước mơ cho tương 
lai. Vâng dân gian ta thường có câu: “nét chữ nết người” ý ở đây muốn nói điều 
đầu tiên con người ta nên học ý thức tính kiên trì trong lao động, trong học tập và 
trong cuộc sống. Thực tế trong lớp học nếu cô giáo chủ nhiệm viết chữ đẹp thì 
học sinh cũng viết chữ giống cô và ngược lại. Nắm bặt được tâm lý này tôi đã 
mạnh dạn và kiên trì tạo hứng thú cho các em tìm hiểu rồi dần các em đã đam mê 
rèn chữ viết từ bao giờ tôi cũng không nhớ nhưng tôi chỉ thấy học sinh lớp tôi chủ 
nhiệm được đón nhiều thầy cô trong trường đến tham quan vở viết của học sinh 
và chụp hình, quay hình học sinh tôi viết bài chính tả để về lớp mình nhân điển 
hình. 
 Vậy muốn học sinh tiểu học viết chữ đẹp – thì phân môn Tập viết không 
những có quan hệ mật thiết tới chất lượng học tập ở các môn học khác mà còn 
góp phần quan trọng vào việc rèn luyện cho HS những phẩm chất đạo đức tốt như 
tính cẩn thận, tính kỉ luật và óc thẩm mĩ. Nếu viết chữ đúng mẫu, tốc độ viết 
nhanh thì HS có điều kiện ghi chép bài tốt nhờ vậy kết quả sẽ cao hơn. Viết xấu, 
tốc độ chậm sẽ ảnh hưởng không nhỏ tới chất lượng học tập.
 Thực tế đầu năm học sinh viết chữ chưa đúng mẫu (độ cao, độ rộng, nhầm 
lẫn một số âm, vần) ghi dấu thanh không đúng vị trí. Một số HS chưa nắm chắc 
luật chính tả nên còn viết sai chính tả.
 Giáo viên: Lê Thị Hồng - Trường TH Nguyễn Viết Xuân
 9 Đề tài: Một vài biện pháp làm tốt công tác chủ nhiệm lớp 3 ở trường TH Nguyễn Viết Xuân
hỏi, từ việc hỏi các nét, cấu tạo chữ cái, độ cao, kích thước chữ cái đến việc so 
sánh các nét giống nhau giữa con chữ đã học để các em so sánh, nhận biết.
 * Muốn HS viết đúng, viết đẹp HS chỉ có một con đường là luyện tập. GV 
hướng dẫn HS luyện tập thực hành từ thấp đến cao để HS dễ dàng tiếp thu. Lúc 
đầu là việc viết đúng hình dáng, cấu tạo, kích thước các cỡ chữ, sau đó là viết 
đúng dòng và đúng tốc độ quy định. Việc rèn luyện kĩ năng viết chữ phải được 
tiến hành đồng bộ ở lớp cũng như ở nhà, phân môn tập viết cũng như ở các phân 
môn khác của môn tiếng Việt. Khi HS luyện tập viết chữ GV cần luôn luôn chú ý 
uốn nắn để các em cầm bút đúng quy định. Bài viết đẹp phải đi kèm với tư thế 
ngồi đúng, rèn cho HS viết đẹp mà quên đi việc uốn nắn cách ngồi viết là một 
thiếu sót lớn của GV.
 Muốn viết nhanh phải nắm được kĩ thuật viết liền mạch và kĩ thuật sử dụng 
nét bút phải nối liền liên tục không bị đứt quãng giữa các nét trong một chữ. 
Thông thường viết một nét chữ nét bút liền mạch từ đầu đến cuối sau đó nhấc bút 
viết dấu. Vị trí dấu thanh đặt bút trên hoặc dưới âm chính. Để viết đúng và đẹp 
không phải ngày một, ngày hai mà làm được ngay, nó đòi hỏi phải có một quá 
trình rèn rũa lâu dài của các thầy cô giáo kết hợp với sự nỗ lực kiên trì của mỗi 
học sinh.
 Bên cạnh đó tôi thường kể cho các em nghe gương rèn chữ của ông Cao Bá 
Quát, gương rèn chữ của học sinh những năm trước. Cho học sinh xem vở rèn 
chữ của cô, của những học sinh tiêu biểu từ những năm trước. Qua những mẩu 
chuyện, qua thực tế được nhìn những trang vở trước và sau khi rèn chữ của cô, 
các bạn, cá em có thêm tin tưởng và thêm quyết tâm say mê rèn luyện chữ viết. 
Ngoài ra tôi còn phô tô tới tận tay từng học sinh những trang vở viết chuẩn mực 
của học sinh trong lớp hoặc học sinh những năm trước để học sinh và phụ huynh 
cùng nêu cao quyết tâm rèn chữ.
 * Nói tóm lại :Muốn thành công trong việc rèn chữ cho học sinh lớp 3. Tôi 
đã mạnh dạn đưa ra một số lưu ý sau:
 Giáo viên: Lê Thị Hồng - Trường TH Nguyễn Viết Xuân
 11