SKKN Rèn luyện kĩ năng nói – viết qua phân môn tập làm văn Lớp 3 góp phần nâng cao chất lượng môn tiếng Việt

 KINH NGHIỆM GIẢNG DẠY
 PHÂN MÔN: TẬP LÀM VĂN
 RÈN LUYỆN KĨ NĂNG NÓI – VIẾT QUA PHÂN MÔN TẬP LÀM 
 VĂN LỚP 3, GÓP PHẦN NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG MÔN TIẾNG 
 VIỆT.
 A. PHẦN MỞ ĐẦU
 1. Lý do chọn đề tài: 
 Với quan niệm giáo dục là quốc sách hàng đầu, như báo cáo đại hội Đảng 
cộng sản lần thứ XI đã khẳng định: “Phát triển giáo dục và đào tạo là một trong 
những động lực quan trong thúc đẩy sự nghiệp công nghiệp hóa – hiện đại hóa 
đất nước, là điều kiện phát huy nguồn lực con người – yếu tố cơ bản để phát 
triển xã hội tăng trưởng kinh tế nhanh và bền vững. Tiếp tục nâng cao chất 
lượng giáo dục toàn diện,đổi mới nội dung, phương pháp dạy học”
 Sự đổi mới của giáo dục nhằm tạo ra những con người toàn diện về mọi 
mặt,có phẩm chất đạo đức, có sức khỏe, có tri thức và năng động sáng tạo.
 Vậy để giáo dục học sinh phát triển toàn diện về mọi mặt đó là trách nhiệm 
của những người làm công tác giáo dục nói chung, của giáo viên nói riêng.
 Như chúng ta biết môn Tiếng việt chiếm một vị trí vô cùng quan trọng, vì 
học tốt môn Tiếng việt giúp học sinh phát triển toàn diện về mọi mặt, đặc biệt là 
về mặt ngôn ngữ, sử dụng thành thạo Tiếng việt.. ngoài ra học tốt môn Tiếng 
việt học sinh mới có điều kiện để học tốt những môn học khác.
 Môn Tiếng việt được chia thành nhiều phân môn như: Tập đọc, Chính tả, 
Kể chuyện, Tập viết, Luyện từ và câu, Tập làm văn, mỗi môn đều có mục đích 
và nhiệm vụ riêng của nó, song đều có một điểm chung là hình thành và phát 
triển bốn kĩ năng: Nghe – Nói - Đọc - Viết, thông qua hoạt động giao tiếp cho 
học sinh. Riêng phân môn Tập làm văn có vị trí đặc biệt trong dạy học, là để làm 
giàu vốn ngôn ngữ và sử dụng thành thạo Tiếng việt. Bồi dưỡng tình yêu Tiếng việt và thói quen giữ gìn sự trong sáng, giàu đẹp 
Tiếng việt, góp phần hình thành nhân cách con người Việt Nam..
 Phân môn Tập làm văn tận dụng các hiểu biết và kĩ năng về Tiếng việt là 
do các phân môn khác rèn luyện và cung cấp đồng thời góp phần hoàn thiện.
 Hình thành và rèn luyện học sinh khả năng trình bày văn bản (nói và viết) ở 
nhiều thể loại như: Kể chuyện, Viết thư, tập tổ chức cuộc họp, giới thiệu về 
mình và những người xung quanh..
 3. Nhiệm vụ nghiên cứu:
 Đề tài nghiên cứu cần thực hiện các nhiệm vụ sau:
 3.1. nghiên cứu cơ sở lý luận và thực tiễn của đề tài: “Rèn luyện kĩ năng 
 nói – viết qua phân môn tập làm văn lớp 3, góp phần nâng cao chất lượng 
 môn tiếng việt.”
 3.2. Tìm hiểu chương trình, phương pháp dạy học Tập làm văn lớp 3 đề 
xuất biện pháp ở trường tiểu học.
 3.3. Thực hiện ứng dụng vào thực tế giảng dạy của bản thân, đồng nghiệp 
một số tiết dạy Tập làm văn lớp 3.
 4.Phạm vi, đối tượng nghiên cứu:
 4.1. Đối tượng nghiên cứu:
 - Tìm hiểu nội dung và phương pháp dạy học Tập làm văn lớp 3.
 - Sách giáo khoa Tiếng việt 3
 - Lớp 3/5– trường tiểu học Hiếu Thành
 - Thời gian từ tháng 9 năm 2020 đến hết tháng 5 năm 2021
 4.2. Mục đích nghiên cứu:
 Nghiên cứu đề tài này nhằm mục đích:
 - Nắm được nội dung chương trình, phương pháp dạy Tập làm văn 3.
 - Đề xuất các biện pháp dạy Tập làm văn lớp 3.
 - Bồi dưỡng thêm những hiểu biết cần thiết, cập nhật về dạy Tập làm văn ở 
tiểu học. 
 5.Phương pháp nghiên cứu:
 5.1. Phương pháp quan sát
 Khi dạy “Tập làm văn” cho học sinh lớp 3 thường sử dụng phương pháp 
quan sát ,giảng giải giúp học sinh tìm hiểu mở rộng kiến thức vốn từ, thu thập 
thông tin, thông qua việc sử dụng tranh ảnh, vật mẫu,.. nhằm giúp học sinh dễ 
hiểu đề bài hơn từ đó giúp các em diễn đạt suy nghĩ của mình thành ngôn ngữ 
(Nói và Viết). - Được sự quan tâm chỉ đạo chặt chẽ của ban giám hiệu, tổ 
chuyên môn nhà trường.
 - Được sự động viên, hỗ trợ đắc lực của đồng nghiệp, đặc biệt là 
giáo viên phụ trách trong khối.
 - Đặt biệt là giáo viên tự học đễ nâng cao tay nghề, qua nhiều 
nguồn thông tin, sách báo..nghiên cứu tự học..
 - Bản thân đi học nâng cao trình độ, tìm tòi học hỏi, nhiệt tình 
trong giảng dạy, yêu nghề mến trẻ.
 - học sinh có ý thức học tập, ham học, ngoan. Gia đình quan tâm 
đến việc học của con mình.
 - Đủ phòng học, đồ dùng học tập để minh họa đầy đủ.
 2.2.Khó khăn
 - Năm học 2020 – 2021 tôi được phân công giảng dạy lớp 3/5.Tổng số học 
sinh của lớp là 20, nữ có 12 em, trong đó có 01 em học sinh học hòa nhập. Sau 
khi nhận lớp tôi bắt tay vào khảo sát lớp, tìm hiểu về tình hình và chất lượng 
môn Tiếng việt của học sinh đạt kết quả như sau: loại T: 8 em , loại H: 12 em, 
còn 12 em chưa đạt yêu cầu về môn Tiếng việt Tỉ lệ: 60%
 - Qua tìm hiểu tôi nhận thấy các em dùng từ chưa chặt chẽ, chưa liên kết , 
rời rạc, sắp xếp từ chưa chặt ý, nói,viết chưa thành câu.., phần lớn là nghe và 
làm theo mẫu của giáo viên, chưa có thói quen đọc và tìm hiểu yêu cầu của bài, 
kĩ năng Nghe- Nói – Đọc- Viết còn hạn chế. Ngoài ra tư duy lôgic của các em 
còn hạn chế vốn ngôn ngữ, đọc yếu, kĩ năng diễn đạt khó khăn, tiếp thu bài thụ 
động, ghi nhớ máy móc nên chóng quên..vì thế phải có phương pháp cho các em 
khắc sâu, nhớ lâu.
 Đây cũng là lí do tôi chọn đề tài này, mong đễ tìm ra những giải pháp nhằm 
nâng cao kĩ năng Nói – Viết văn cho học sinh lớp 3. Để từ đó, các em có thể 
thành thạo hơn với những bài văn khó và phức tạp ở các lớp trên.
 3. Giải pháp thực hiện
 3.1. Giáo viên phải nắm thật chắc nội dung chương trình, sách giáo khoa, 
giáo viên luôn chú trọng “ Tích hợp- lồng ghép” giữa các phân môn Tiếng việt 
khi giảng dạy. 
 3.2 Điều tra và phân loại học sinh yếu ở lớp và có biện pháp giúp đỡ, tiến 
hành phân loại từng em, đối với những em yếu, các em viết câu, trả lời rời rạc, 
chưa liên kết, thiếu sáng tạo trình bày, dấu chấm câu... thường trả lời chưa đạt 
yêu cầu, tôi có kế hoạch kèm cặp hướng dẫn cho em rèn luyện bốn kĩ năng cơ 
bản đó là: Nghe, nói, đọc, viết. Tôi luôn động viên, tạo tự tin cho các em, không 
còn nhút nhát, tuyên dương kịp thời, học đôi bạn (em giỏi kèm em yếu) trong 
giao tiếp trao đổi thầy cô, bạn bè, dành nhiều thời gian thực hành, kiểm tra bài ở * Bước 4: 
 Trình bày bài làm của các em, cá nhân, nhóm.
 * Bước 5: 
 Khuyến khích cho các em nói lên những cảm xúc khi tả, kể, viết, nhận xét, 
bổ sung, đánh giá của mình, của bạn, động viên cho các em tự học ở nhà theo 
phương pháp tự tìm tòi.
 * Biện pháp khắc sâu kiến thức “môn tập làm văn” 
 Ngoài việc giảng dạy cho học sinh hiểu và làm bài tốt, giáo viên cần giúp 
các em hiểu chắc, hiểu sâu . Ở mỗi bài, mỗi tiết giáo viên cần phát huy trí tuệ, tư 
duy,tính tích cực chủ động của học sinh bằng việc cho học sinh tự vận dụng vốn 
tri thức, hiểu biết của mình, biết phân tích, sàng lọc thông tin, sắp xếp và đưa ra 
phương án trả lời tốt nhất, phát huy tính sáng tạo của các em.
 4. Kết quả:
 Do nắm được tầm quan trọng của việc dạy và học, trong suốt quá trình 
giảng dạy tôi luôn cố gắng vận dụng những kinh nghiệm đã có và vận dụng vào 
quá trình giảng dạy nhờ đó:
 - Học sinh luyện tập nhiều qua các phân môn của Tiếng việt, nên các em 
nắm vững các kĩ năng nghe, nói, đọc, viết.
 - Học sinh biết cách trình bày bài làm một cách hợp lí.
 Qua lần kiểm tra định kỳ của học kì I năm học 2020 – 2021 như sau:
 Loại T: 12 em, tỉ lệ: 60%, Loại H: 8 em, tỉ lệ: 40%
 5. Khả năng nhân rộng:
 Với kinh nghiệm này tôi áp dụng trong năm học: 2020 – 2021, thấy đạt 
hiệu quả cao. Tôi sẽ tiếp tục áp dụng trong các năm học tiếp. Tôi thấy kinh 
nghiệm này có thể chia sẽ với các bạn đồng nghiệp để góp phần giúp học sinh 
“Rèn luyện kĩ năng nói – viết qua phân môn tập làm văn lớp 3, góp phần 
nâng cao chất lượng môn tiếng việt.” Ý kiến của trường
Kinh nghiệm này đã được thông qua HĐKH
 của trường và thực hiện có hiệu quả tốt
 Xếp loại:
Hiếu Thành, ngày tháng năm 2021 
 HIỆU TRƯỞNG