Sáng kiến kinh nghiệm Kinh nghiệm dạy kiểu bài vẽ chân dung cho học sinh Lớp 3

 Kinh nghiệm dạy kiểu bài vẽ tranh chõn dung cho học sinh lớp 3 
 Phần I: phần mở đầu
I.1. Lý do chọn đề tài
 Giáo dục phổ thông là nền tảng văn hoá cho một quốc gia, là sức mạnh tương 
lai của dân tộc. Nó là cơ sở vững chắc cho sự phát triển toàn diện con người Việt 
Nam xã hội chủ nghĩa. Muốn phát triển toàn diện con người thì không thể thiếu 
giáo dục thẩm mỹ cho học sinh.
 Giáo dục thẩm mỹ là đào tạo phát triển con người toàn diện đồng thời thông 
qua các phương tiện thẩm mỹ đặc biệt là phương tiện nghệ thuật để tác động đến sự 
phát triển toàn diện và hài hoà nhân cách của học sinh tiểu học. Do đó giáo dục 
thẩm mỹ cho học sinh trong trường tiểu học là một nhiệm vụ tác động một cách có 
mục đích, có tổ chức, có kế hoạch đến sự phát triển tình cảm thẩm mỹ, thị hiếu 
thẩm mỹ và năng lực thẩm mỹ chủa học sinh thông qua quá trình cảm thụ và lĩnh 
hội cái đẹp trong nghệ thuật, trong tự nhiên, trong các quan hệ xã hội, giúp họ cảm 
nhận và hiểu biết được cái đẹp trong thực tế trong những biểu hiện đa dạng của 
cuộc sống. Hình thành cho học sinh những năng lực nghệ thuật, lòng mong muốn 
và khả năng mang cái đẹp vào đời sống, học tập ,lao động, ứng xử.
 Giáo dục thẩm mỹ luôn xây dựng cho học sinh thái độ không khoan nhượng 
với cái xấu xa, phản thẩm mý trong tâm hồn, trong hành động, hành vi, cử chỉ, hình 
dáng trang phục trong cuộc sống cũng như trong cái phản nghệ thuật, trong tác 
phẩm nghệ thuật.
 Giáo dục nghệ thuật trong trường tiểu học có nhiệm vụ hình thành và phát 
triển ở học sinh hứng thú và nhu cầu cao đối với giá trị nghệ thuật. Đồng thời giáo 
dục thẩm mỹ gắn bó chặt chẽ và tác động qua lại với giáo dục tư tưởng, chính trị, 
giáo dục đạo đức, giáo dục trí tuệ, giáo dục thể chất, giáo dục lao động thành một 
quá trình sư phạm toàn vẹn. Vậy đòi hỏi người giáo viên giảng dạy bộ môn mỹ 
thuật phải luôn trau dồi kiến thức, không chỉ nắm vững chuyên môn của môn nghệ 
thuật tạo hình mà phải nắm vững lý luận kiến thức chung của môn học khác như 
âm nhạc, văn học, thơ ca. Để truyền đạt một cách tối đa kiến thức tới học sinh bằng 
GIÁO VIấN MĨ THUẬT: Phan Thị Hương 1 Trường TH Chiến Thắng Kinh nghiệm dạy kiểu bài vẽ tranh chõn dung cho học sinh lớp 3 
 + Vẽ trang trí
 + Vẽ tranh
 + Tập nặn tạo dáng
 Mĩ thuật 3 xây dựng và phát triển năng lực học tập của học sinh thông qua 
việc vẽ, nặn, xem tranh, được thể hiện trong sách giáo khoa.
 Qua việc hướng dẫn học sinh vẽ tranh giúp các em không những cảm nhận 
được vẻ đẹp về hình khối, màu sắc trong tranh, mà còn giúp các em vẽ được bức 
tranh đẹp từ bố cục đến hình vẽ và màu sắc và còn xây dựng khả năng tham gia 
hoạt động mĩ thuật giúp cho việc phát triển hài hoà, toàn diện cân bằng, phát hiện 
những học sinh có năng khiếu mỹ thuật, động viên các em và giúp các em phát 
triển năng khiếu của mình. Tạo điều kiện cho các em tiếp xúc với cái đẹp và hiểu 
cách vẽ và vẽ được nhiều bức tranh đẹp về đề tài khác nhau.
I.3. Thời gian và địa điểm
I.3.1.Thời gian nghiên cứu 
 Qua quá trình giảng dạy cùng với các năm đổi mới theo chương trình thay sách 
giáo khoa và trọng tâm là từ tháng 9 năm 2013 đến tháng 5 năm 2014 là thời gian 
tôi nghiên cứu và áp dụng các nội dung trong phạm vi của đề tài này.
I.3.2.Địa điểm nghiên cứu.
 Phạm vi đề tài tôi nghiên cứu và áp dụng với học sinh tiều học lớp 3 trong 
Trường tiểu học Chiến Thắng.
I.4.Đóng góp về mặt lý luận, thực tiễn.
 Môn mĩ thuật là môn nghệ thuật cao , giáo viên mĩ thuật phải hiểu sâu rộng , 
nắm bắt được tâm lý học sinh , để sử dụng phương pháp dạy và truyền đạt cho thích 
hợp với các em giữa các khối lớp để gây được sự chú ý , hứng thú học hỏi của các 
em . Say mê tìm tòi khám phá trong xã hội , thiên nhiên , con người, và môi trường 
xung quanh cuộc sống của các em . Biết vận dụng tổ chức cho các em hoạt động 
thẩm mỹ bằng nhiều hình thức đa dạng phong phú . Giáo dục các em yêu thiên 
nhiên , yêu ban bè, kímh trọng thầy cô , biết yêu quý cái đẹp , cái thẩm mỹ của 
môn mỹ thuật.
GIÁO VIấN MĨ THUẬT: Phan Thị Hương 3 Trường TH Chiến Thắng Kinh nghiệm dạy kiểu bài vẽ tranh chõn dung cho học sinh lớp 3 
 Từ những khó khăn trên giáo viên phải khắc phục tìm tòi, áp dụng phương 
pháp để dạy kiểu bài vẽ tranh đạt hiệu quả và vận dụng đổi mới phương pháp dạy 
học.
 Phần II: Nội dung
II.1. Chương 1: Tổng quan
 Mĩ thuật là môn học trực quan , là một loại hình nghệ thuật thị giác , là một loại 
hình học có tầm quan trọng cho học sinh và giáo viên nắm chắc kiến thức mĩ thuật 
để trang bị cho việc dạy và học nó mang tính nghệ thuật cao trong nghệ thuật tạo 
hình . Nó đòi hỏi giáo viên phải có năng lực , trình độ , phẩm chất , đạo đức , có 
lòng say mê nghệ thuật thẩm mĩ , sáng tạo mĩ thuật , có trí tưởng tượng chiêm 
ngưỡng sản phẩm của mình của bạn bè ởi vậy môn mĩ thuật là nơi để các em thể 
hiện mình , những tài năng của mình và cũng là điều kiện giúp học sinh phát triển 
toàn diện về mọi mặt , năng lực và phẩm chất . Môn mĩ thuật là có mục tiêu giúp 
học sinh phát triển về đạo đức , trí tuệ , thẩm mỹ và các kỹ năng cơ bản để hình 
thành lên nhân cách con người mới . Dạy cho các em môn mỹ thuật , giúp cho các 
em tạo ra cái đẹp , có khả năng tìm tòi sáng tạo , có nhiều cảm xúc về mỹ thuật . 
Môn mĩ thuật chủ yếu là giáo dục thểm mỹ cho học sinh , giúp các em cảm nhận 
vận dụng cái hay cái đẹp của mỹ thuật và học tập sinh hoạt hàng ngày.
 Môn mĩ thuật là môn nghệ thuật cao, giáo viên mĩ thuật phải hiểu sâu rộng, nắm 
bắt được tâm lý học sinh, để sử dụng những phương pháp dạy và truyền đạt cho 
thích hợp với các em giữa các khối lớp, để gây được sự chú ý hứng thú học hỏi của 
các em, say mê tìm tòi khám phá trong xã hội, thiên nhiên, con người và môi 
trường xung quanh cuộc sống của các em. Biết vận dụng tổ chức cho các em các 
hoạt động thẩm mỹ bằng nhiều hình thức đa dạng phong phú. Giáo dục các em yêu 
thiên nhiên yêu bạn bè, kính trọng thầy cô, biết yêu quý cái đẹp, cái thẩm mỹ của 
môn mỹ thuật. 
 Môn mĩ thuật có tác dụng phát triển giáo dục thẩm mỹ cho học sinh, môn mỹ thuật 
góp phần tích cực làm đẹp cho xã hội, con người. Giáo viên mĩ thuật cần nắm sâu 
lý thuyết bộ môn để vận dụng phương pháp giảng dạy cho thích hợp. Đồng thời có 
GIÁO VIấN MĨ THUẬT: Phan Thị Hương 5 Trường TH Chiến Thắng Kinh nghiệm dạy kiểu bài vẽ tranh chõn dung cho học sinh lớp 3 
II - CHUẨN BỊ
 -GV : Sưu tầm một số tranh ảnh chõn dung cỏc lứa tuổi.
 - Hỡnh gợi ý cỏch vẽ.
Một số bài chõn dung của HS cỏc lớp trước
 - HS : Giấy vẽ hoặc vở thực hành.
 - Bỳt chỡ, tẩy, màu vẽ.
III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY_HỌC CHỦ YẾU
T/L Hoạt động của GV Hoạt động của HS
1’ 1.Kiểm tra bài cũ (2’) Kiểm ta đồ dựng học tập.
1’ 2.Giảng bài mới.
 Giới thiệu bài (1’)
 Hụm nay chỳng ta cựng nhau tỡm 
 hiểu về đặc điểm của cỏc khuụn 
 mặt, dỏng người thụng qua bài 8 
 ....
 GV ghi bảng HS đọc đầu bài.
4’ 1/Hoạt động 1. Quan sỏt nhận 
 xột
 GV cho HS quan sỏt một số tranh, 
 ảnh về chõn dung và gợi ý HS 
 nhận xột :
 Hỏi : Cỏc bức tranh này vẽ khuụn 
 mặt? vẽ nửa người? hay toàn 
 thõn? - vẽ nửa người
 GV- Tranh chõn dung vẽ khuụn 
 mặt là chủ yếu, thể hiện những 
 đặc điểm riờng của người được 
 vẽ.
 Hỏi : Tranh chõn dung vẽ những 
 gỡ? - Hỡnh dỏng khuụn mặt, cỏc chi tiết: 
 mắt, mũi, miệng, tai ..
 Hỏi : Ngoài khuụn mặt cú thể vẽ 
 những gỡ nữa? - Cổ, vai, thõn ...
 Hỏi : Màu sắc của toàn bộ bức 
 tranh và cỏc chi tiết? - Màu sắc tươi sỏng, cú đậm cú nhạt, thể 
 hiện được đặc điểm của người vẽ.
 Hỏi : Hỡnh dỏng khuụn mặt của 
 mọi người cú giống nhau khụng? - khụng 
 * GV : Cỏc khuụn mặt người 
 khụng giống nhau : cú khuụn mặt 
 trỏi xoan, khuụn mặt vuụng, 
GIÁO VIấN MĨ THUẬT: Phan Thị Hương 7 Trường TH Chiến Thắng Kinh nghiệm dạy kiểu bài vẽ tranh chõn dung cho học sinh lớp 3 
 Một nhúm người
 * Gv : Tranh vẽ một người bao 
 giờ hỡnh ảnh cũng to vả sắc nột 
 hơn là hai người và nhúm người
 *GV : Treo tranh 2 tranh
 - ? Hai bức tranh này cú gỡ khỏc 
 nhau?
 Hỏi : Em thớch bức tranh nào? Vỡ 
 sao?
 Sau khi cỏc em đó nhận biết được 
 đăc điểm của tranh chõn dung ta 
 chuyển sang phần cỏch vẽ tranh 
 chõn dung nhộ
5’ 2/Hoạt động 2. Hướng dẫn cỏch 
 vẽ B1 : Vẽ khuụn mặt trước, vẽ mỏi túc, 
 GV vẽ lờn bảng để HS nhận biết cổ, vai sau.
 cỏch vẽ :
 Vẽ theo trỡnh tự sau :
 B1 : Vẽ khuụn mặt trước, vẽ mỏi 
 túc, cổ, vai sau.
 B2 : Sau đú vẽ cỏc chi tiết : mắt, mũi, 
 miệng, tai.
 B2 : Sau đú vẽ cỏc chi tiết : mắt, 
 mũi, miệng, tai.
GIÁO VIấN MĨ THUẬT: Phan Thị Hương 9 Trường TH Chiến Thắng Kinh nghiệm dạy kiểu bài vẽ tranh chõn dung cho học sinh lớp 3 
 Quan sỏt nhận xột đặc điểm nột 
 mặt của những người xung quanh. Làm tiếp bài ở nhà nếu chưa xong.
 Rỳt kinh nghiệm: Tiết dạy rất tốt
 - Thi gv : giỏi – tốt
 *) Trò chơi tiếp sức.
 Vẽ màu vào tranh chân dung.
 *) Giáo viên chuẩn bị: ba bức tranh chân dung giống nhau chưa vẽ màu treo 
lên bảng ở ba vị trí bên phải, bên trái, ở giữa.
 + Màu vẽ.
 *) Cách chơi:
 Chia lớp làm 3 nhóm, mỗi nhóm 3 em ngồi ở vị trí thuận lợi cho việc lên 
bảng dễ dàng.
 - Mỗi bức tranh chia làm ba phần để vẽ màu.
 + Phần khuôn mặt (tóc, mắt, mũi, miệng).
 + Phần cổ, vai
 + Phần nền.
 - Giáo viên hô khẩu lệnh, học sinh dưới lớp hát bài hát: một con vịt (3 lần, 
lần 2 và 3 vỗ tay).
 - Các nhóm trên bảng lần lượt từ em thứ nhất đến em thứ 3 lên bảng vẽ màu 
vào phần của mình. Sau khi các bạn ở dưới lớp hát xong bài hát, đội nào xong trước 
dành phần thắng.
 *) Phần trò chơi này cũng cố thêm về kiến thức, kỹ năng cho học sinh qua 
từng bài học, đồng thời tạo thêm hứng thú cho học sinh không chỉ học tốt môn này 
mà còn học tốt môn học tiếp theo.
 II.2.3.Kết quả đạt được.
 Sỹ số lớp Hoàn thành tốt: A+ Hoàn thành :A Chưa hoàn thành: B
 35 3 32 0
GIÁO VIấN MĨ THUẬT: Phan Thị Hương 11 Trường TH Chiến Thắng Kinh nghiệm dạy kiểu bài vẽ tranh chõn dung cho học sinh lớp 3 
 Khi dạy môn mĩ thuật nói chung và phân môn về tranh nói riêng đa số giáo 
viên còn đang lúng túng trong việc chuẩn bị bài cũng như tiến trình lên lớp. Do đó 
trong khi hướng dẫn học sinh phân môn vẽ tranh tôi rút ra được những kinh nghiệm 
sau:
 - Đồ dùng trực quan phải đầy đủ, đẹp, rõ ràng.
 - Khai thác nội dung bài kết hợp với đồ dùng đúng chỗ, đúng lúc.
 - Đưa nội dung câu hỏi phù hợp với đối tượng học sinh vấn đáp rõ ràng, dễ 
hiểu.
 - Vận dụng phương pháp mới như dạy học theo nhóm.
 - Phát huy tính tích cực của học sinh, học sinh phải là người chủ động tìm ra 
kiến thức.
 - Trò chơi kiến thức (vẽ tranh tiếp sức phù hợp với nội dung để cũng cố được 
kiến thức cho vẽ tranh.
 Phần III: Kết luận - kiến nghị
III.1: Kết luận
 Giáo dục thẩm mỹ có ý nghĩa quan trọng trong quá trình giáo dục toàn diện 
cho học sinh tiểu học. Nó hình thành cho học sinh có ý thức tình cảm đạo đức trong 
 sáng, lành mạnh, hướng con người cảm nhận được cái đẹp thể giới quan, 
nhân sinh quan.
 Qua tiết mĩ thuật, trẻ hoạt bát, tự tin, cởi mở với giáo viên,với bạn bè do việc 
giáo dục tốt hơn.
 - Phương pháp dạy học giúp học sinh hình thành bố cục, hình vẽ chắc, khoẻ, 
cân đối hài hoà, màu sắc có đâm, nhạt, tươi sáng phù hợp với yêu cầu của bài học.
 Dựa trên các đặc điểm tâm sinh lý lứa tuổi tiểu học cụ thể là lứa tuổi học 
sinh lớp 3 vận dụng được kiến thức mĩ thuật của bản thân. Tôi đã cố gắng giúp các 
em có sân chơi bổ ích và lý thú góp phần làm cho các em khám phá được ngôn ngữ 
riêng của mĩ thuật khác với môn học khác.
III.2 Kiến nghị với cấp trên: 
GIÁO VIấN MĨ THUẬT: Phan Thị Hương 13 Trường TH Chiến Thắng