Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp giúp học sinh học tốt môn Toán Lớp 3

 (TÊN CƠ QUAN, ĐƠN VỊ CHỦ QUẢN)
 (TÊN CƠ QUAN ÁP DỤNG SÁNG KIẾN)
 TRƯỜNG TIỂU HỌC NGHĨA HỒNG
TRƯỜNG TIỂU HỌC NGHĨA HỒNGTTR(TÊN CƠ QUAN, ĐƠN VỊ CHỦ 
 QUẢN)
 (TÊN CƠ QUAN ÁP DỤNG SÁNG KIẾN)
 BÁO CÁO SÁNG KIẾN
 Một số biện pháp giúp học sinh học 
 tốt môn Toán lớp 3
 Tác giả: PHẠM THỊ NGUYỆT
 BÁOTrình CÁO độ chuyên SÁNG môn: Cao Đẳng KIẾN
 Chức vụ: Giáo viên
 Nơi công tác: Trường Tiểu học Nghĩa Hồng
 (Tên sáng kiến)
 Nam Định, ngày 10 tháng 5 năm 2021 
 Tác giả:...................................................................
 Trình độ chuyên 
 môn:........................................... BÁO CÁO SÁNG KIẾN
I. Điều kiện hoàn cảnh tạo ra sáng kiến: 
 Với tình hình hiện nay, ở trường tiểu học chỉ đạo cho giáo viên quan tâm 
 đến chất lượng cả ba mức học sinh đó là học sinh giỏi, học sinh khá và học 
 sinh yếu kém. Nhưng làm cách nào mà chúng ta có thể cùng một lúc dạy học 
 cả ba trình độ đó tiếp thu được kiến thức. Đó là vấn đề mà chúng ta cần quan 
 tâm. Nhiều lớp triển khai phụ đạo liên tục cho học sinh yếu kém nhưng kết 
 quả không mấy khả quan.
 Qua việc khảo sát chất lượng đầu năm, tôi thấy hầu hết các em được học 
 về nhân chia trong bảng qua lớp 2 nhưng kiến thức về toán học của các em 
 nói chung và phương pháp học về nhân chia trong bảng của các em nói riêng 
 hầu như các em chưa nắm chắc về cách thực hiện.
 Xuất phát từ vấn đề đó, yêu cầu của việc thực hành 2 phép tính nhân chia trong bảng 
của học sinh lớp 3 là giúp học sinh nhận biết quy tắc thực hiện các phép tính nhân chia 
trong bảng và quan hệ của chúng . Biết vận dụng các bảng tính và các tính chất của phép 
tính để tính nhẩm, tính nhanh và tính đúng, nắm vững bảng nhân, bảng chia để thực hành 
thành thạo trong giải toán.
II. Mô tả giải pháp: 
 1. Mô tả giải pháp trước khi tạo ra sáng kiến 
 Bản thân tôi đã nhiều năm công tác, đã giảng dạy lớp 3 liên tục và qua 
 nhiều vùng khác nhau, tôi nhận thấy không phải học sinh nào cũng làm 
 nhanh, làm đúng và làm thành thạo hai phép tính nhân, chia. Nhiều học 
 sinh hết sức lúng túng trong thực hành bảng nhân, bảng chia. Các em còn 
 mắc nhiều lỗi trong khi thực hiện , các lỗi này là rất cơ bản, nó hình thành 
 cho các em kĩ năng tính toán sau này mà chủ yếu lại rơi vào học sinh yếu 
 kém nhiều hơn học sinh khác. GIỎI KHÁ T. BÌNH YẾU
 SL TL SL TL SL TL SL TL
TSHS
25/10 3 12% 7 28% 12 48% 3 12%
 Để dạy tốt các nội dung về nhân, chia trong bảng và sử dụng phương pháp 
dạy học nội dung này một cách hợp lí, giáo viên cần chú ý các điểm sau:
1/ Công tác chuẩn bị:
 Trước khi học phép tính mới (phép nhân, phép chia) học sinh đều có giai 
đoạn chuẩn bị. Đây là cơ sở cho việc hình thành kiến thức mới, cầu nối giữa 
kiến thức đã học và kiến thức sẽ học. Vì vậy, khi dạy học các bài học trong 
giai đoạn này, giáo viên cần chuẩn bị tốt kiến thức cho học sinh để làm cơ sở 
vững chắc cho các em tiếp cận với kiến thức mới. 
 - Học sinh học bài tổng của nhiều số. Trước khi học bài phép nhân. Ở đây 
học sinh được học cách tính tổng của nhiều số hạng mà mỗi số hạng đều 
bằng nhau, nhằm giúp cho các em hình dung được phép nhân sau này. Khi 
dạy bài này, giáo viên phải cho học sinh lưu ý để nhận ra các tổng đều có 
các số hạng bằng nhau nhằm giúp các em tính được kết quả phép nhân sau 
này thông qua cộng các số hạng bằng nhau (nhất là các bảng nhân đầu tiên).
 - Học sinh được học bài phép nhân và các bài về bảng nhân trước khi học 
về phép chia và bài về bảng chia. Giáo viên lưu ý học sinh phải học thuộc và 
nắm vũng về bảng nhân để làm cơ sở học các bảng chia thông qua bảng 
nhân tương ứng đã học.
 - Việc học thuộc và thực hiện thành thạo bảng nhân, bảng chia cũng là cơ 
sở để học sinh học tốt nhân, chia ngoài bảng sau này và khắc sâu cho các 
em khái niệm về nhân, chia. Sau khi cho học sinh nhận xét để từ 7 x 2 = 14 suy ra 7 x 3 = 7 + 7 + 7 = 
21. Cụ thể là: với 3 tấm bìa. Học sinh nêu 7 được lấy 3 lần, ta có 7 x 3 = 21
 Mặt khác học sinh cũng có thể với 3 tấm bìa này ta thấy 7 x 3 chính là 7 x 
2 + 7. Vậy 7 x 3 = 7 + 7 + 7 = 7 x 2 + 7 = 14 + 7 = 21
 Bằng cách này học sinh có thể không cần dùng đến các tấm bìa mà vẫn 
lập được các phép tính tiếp theo trong bảng nhân 7 thông qua cách thao tác 
như trên đề lập tiếp các phép tính còn lại dựa vào kết quả phép tính trước.
 7 x 4 = 7 x 3 + 7 = 21 + 7 = 28
 7 x 5 = 7 x 4 + 7 = 28 + 7 = 35
 7 x 6 = 7 x 5 + 7 = 35 + 7 = 42 
 Hoặc học sinh có thể dựa trên bảng nhân, bảng chia đã học trước để lập 
bảng nhân, bảng chia kế tiếp. Chẳng hạn:
 7 x 4 = 4 x 7 = 28
 7 x 5 = 5 x 7 = 35
 7 x 6 = 6 x 7 = 42
 Như vậy giáo viên cần sử dụng đồ dùng trực quan hợp lí và sử dụng 
phương pháp dạy học đúng cách sẽ giúp cho học sinh nhanh chóng tiếp thu 
được kiến thức một cách chắc chắn và giúp các em phát triển tư duy.
Sau khi học sinh đã lập được bảng nhân, bảng chia. Muốn học sinh học 
thuộc nhanh bảng nhân, bảng chia ngay tại lớp và nắm chắc bảng nhân, bảng 
chia không theo thứ tự, giáo viên thực hiên như sau:
 Đầu tiên giáo viên cho cả lớp đọc đồng thanh 2 lượt sau đó cho các em 
đọc nối tiếp thay cho đọc cá nhân (đọc cá nhân, em này đọc, em khác không 
chú ý dẫn đến một số em không nắm được kiến thức). Cách đọc: 
 Đọc nối tiếp, mỗi em đọc một phép tính, em tiếp theo đọc phép tính kế 
tiếp trong bảng từ trên xuống dưới, từ dưới lên trên, từ trái qua phải, từ phải 
sang trái và đọc chéo. Như vậy em này đọc em khác đã có sự chuẩn bị nhẩm 
để đến lượt mình.Cứ như vậy các em hứng thú tham gia một cách chủ động, VD: 1818 Hoặc 2461
 X 4 x 3
 4272 7283
 - Trong phép nhân có nhớ nhiều hơn 1(nhớ 2, nhớ 3,) học sinh thường chỉ 
ghi 1 hoắc ghi hàng chục nhớ hàng đơn vị.
 VD: 2823 Hoặc 234 Hoặc 275
 X 4 x 4 x 4
 10392 981 990
 * Biện pháp khắc phục:
 Đối với hai lỗi trên, giáo viên cần khắc phục cho học sinh bằng cách: 
Trước hết yêu cầu các em nhẩm thầm trong khi tính (vừa tính, vừa nhẩm) 
như phép tính mẫu trong sách giáo khoa và viết số cần nhớ ra lề phép tính và 
luôn luôn ghi nhớ, đối với phép nhân có nhớ nhiều hơn một thì khi ghi kết 
quả các em phải ghi hàng đơn vị và nhớ hàng chục
 VD: 8 nhân 6 bằng 48 viết 8 (viết hàng đơn vị) nhớ 4 (nhớ hàng chục)
 Lúc đầu khi mới học nhân số có nhiều chữ số với số có một chữ số, học 
sinh thường hay sai trong khi ghi kết quả :
 VD: 27 hoặc 236
 X 3 x 3
 621 6918
 * Biện pháp khắc phục:
 Ở đây giáo viên cần giải thích cho học sinh rằng: Nếu làm như vậy thì tích 
có tới 62 chục nhưng thực chất chỉ có 8 chục mà thôi. Vì:
 Ở lượt nhân thứ nhất: 3 nhân 7 đơn vị được 21 đơn vị, tức là hai chục và 1 
đơn vị viết 1 ở cột đơn vị, còn 2 chục nhớ lại (ghi hai chấm tức là nhớ 2 bên 
lề phép nhân ở hàng chục) để khi thực hiện lượt nhân thứ hai xong sau đó 
thêm hai chục đã nhớ vào lượt nhân thứ hai. Một sai lầm nữa của học sinh là các em quên ghi số "0" trong phép chia có 
chữ số "0" ở thương, dẫn đến thương luôn thiếu đi một số. Như vậy kết quả 
cuối cùng của phép chi sai.
 VD: 4218 : 6 = ? Học sinh thực hiên như sau:
 4218 6
 42 73
 018
 18
 0
* Biện pháp khắc phục:
 Do học sinh không nắm được quy tắc thực hiện chia viết có bao nhiêu lần 
chia thì có bấy nhiêu chữ số được viết ở thương. Giáo viên cũng cần cho học 
sinh lưu ý: Chỉ duy nhất trong lần chia đầu tiên là được lấy nhiều hơn một 
chữ số ở số bị chia để chia, còn các lần chia tiếp theo lấy từng chữ số để chia 
và khi lấy một chữ số để chia thì phải viết được một chữ số ở thương. 
Trường hợp ở lần chia thứ hai trở lên, nếu số bị chia nhỏ hơn số chia thì bắt 
buộc chúng ta phải ghi vào thương một chữ số "0".Bên cạnh đó giáo viên 
cũng yêu cầu học sinh phải viết đủ phép trừ ở các lượt chia như sau:
 VD: 1232 4 hoặc học sinh có thể thực hiện như sau 
 1232 4 
 03 308 12 
308
 32 03
 0 0
 32 
 32
 0 IV. ĐỀ XUẤT, KIẾN NGHỊ:
 - Để thực hiện được công việc này thì giáo viên chủ nhiệm phải thường 
xuyên theo dõi, uốn nén các em hướng dẫn các em thực hành thường xuyên 
nhất là đối với học sinh yếu.
 - Cần chú ý những học sinh các biệt vì các em chậm chạp hơn so với các 
bạn trong lớp, giáo viên nên hướng dẫn cho em nhiều hơn hoặc chỉ định bạn 
học giỏi giúp đỡ em nhiều hơn để em thực hiện được như các bạn. 
 IX/ TÀI LIỆU THAM KHẢO:
 Một số phương pháp dạy tốt toán 3 
NXBGD
 SGK Toán 3. Chương trình nhân chia trong và ngoài 
bảngNXBGD
 SGV toán 
3..NXBGD
 CƠ QUAN ĐƠN VỊ TÁC GIẢ SÁNG KIẾN
 ÁP DỤNG SÁNG KIẾN (Ký tên)
 (xác nhận)
 .....................................................................
 .....................................................................
 Phạm Thị Nguyệt
 (Ký tên, đóng dấu)