Sáng kiến kinh nghiệm Phương pháp rèn kỹ năng đọc cho học sinh thông qua tiết tập đọc ở Lớp 3

 PHÒNG GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO QUANG BÌNH
 TRƯỜNG PTDTBT TIỂU HỌC NÀ KHƯƠNG
 SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
 Đề tài : “PHƯƠNG PHÁP RÈN KỸ NĂNG ĐỌC 
 CHO HỌC SINH THÔNG QUA TIẾT TẬP ĐỌC Ở LỚP 3”
 ---------------------
- Họ và tên: Đỗ Thị Hiền
- Ngày tháng năm sinh: 05/10/1972
- Dân tộc: Kinh: Tôn giáo: Không
- Quê quán: Thị trấn Yên Bình - huyện Quang Bình - tỉnh Hà Giang
- Trình độ văn hoá: 12/12
- Trình độ chuyên môn: Đại học
- Chức vụ hiện nay: Giáo viên
- Đơn vị công tác: Trường PTDT-BT Tiểu học Nà Khương. A. PHẦN MỞ ĐẦU:
 I. Lý do chọn đề tài
 Phân môn Tập đọc là một phân môn có ý nghĩa quan trọng trong chương 
trình giảng dạy môn Tiếng việt ở cấp tiểu học là:
 - Hình thành và phát triển ở học sinh các kỹ năng sử dụng tiếng việt (Đọc, 
viết, nghe, nói) để học tập và giao tiếp trong các môi trường hoạt động của lứa tuổi.
 - Thông qua việc dạy và học ...Tiếng việt góp phần rèn luyện tư duy, cung 
cấp cho học sinh những kiến thức “sơ giản” về Tiếng việt, về tự nhiên, xã hội 
và con người, về văn hoá, văn học của Việt Nam.
 - Bồi dưỡng tình yêu Tiếng việt và hình thành thói quen giữ gìn sự trong 
sáng, giàu đẹp của Tiếng việt, góp phần hình thành nhân cách con người Việt 
Nam xã hội chủ nghĩa.
 - Ở lớp 3 mục tiêu nói trên được cụ thể hoá thành những yêu cầu cơ bản 
về kiến thức và kỹ năng đối với học sinh.
 II. Mục đích chọn đề tài
 Tiếng việt là một môn khoa học xã hội cơ bản nó liên quan đến các môn 
học khác và hoạt động giao tiếp trong cuộc sống. Học phân môn tập đọc là để 
đọc thông, viết thạo đối với các em học sinh tiểu học, vì vậy phân môn tập đọc 
góp phần cho việc hình thành và phát triển nhân cách của học sinh.
 Sản phẩm của tập đọc là công cụ ngôn ngữ giao tiếp (Học sinh dùng ngôn ngữ 
để học, nói, viết trong hoạt động học tập và giao tiếp với mọi người xung quanh).
 Chúng ta đều biết đặc điểm tâm lý lứa tuổi của học sinh tiểu học là ưa 
màu sắc, rất hiếu động. Đặc biệt là các em ở tuổi nhi đồng như học sinh lớp 3, 
các em rất thích khám phá cuộc sống xung quanh, thích được khen, nếu ta giữ 
mãi phương pháp cổ truyền thì học sinh sẽ tiếp thu kiến thức một cách thụ động.
 Do vậy các em cảm thấy nhàm chán, chóng quên, không tích cực trong 
học tập, giáo viên sẽ vất vả khi phải giảng nhiều mà giờ học lại đạt kết quả 
không cao.
 * Trách nhiệm của giáo viên:
 - Đối với trường học cần giáo dục và đào tạo các em biết đọc chữ, biết 
làm toán, biết cảm nhận được cái hay, cái đẹp ở môi trường xung quanh... Có 
kiến thức các em sẽ biết áp dụng vào cuộc sống sinh hoạt hàng ngày, mở mang 
thêm sự hiểu chưa đầy đủ, điều kiện đi lại còn nhiều khó khăn, trong đó có đa số học sinh là 
con em các dân tộc ít người nên nhận thức có sự chênh lệch, các em còn học yếu 
ở môn Tiếng việt, nhất là đối với phân môn Tập đọc. Các em thường mải chơi, 
ngoài giờ học ở lớp, thời gian học ở nhà các em phải phụ giúp gia đình, mặt 
khác việc sử dụng tiếng mẹ đẻ của các em còn phổ biến nên việc đọc, viết bằng 
tiếng phổ thông còn gặp nhiều khó khăn. Các em chưa hiểu hết ngôn ngữ Tiếng 
việt nên còn nói ngọng, phát âm sai, khi viết còn sai nhiều lỗi chính tả, các em 
còn nhầm bởi các âm, vần, dấu thanh.
 VD: Khi gặp tiếng “Nghĩa” thì các em đọc thành “Nghía” chính vì sự 
hạn chế đó dẫn đến kết quả học tập của các em chưa cao.
 Từ những căn cứ trên, tôi đã lựa chọn đề tài này, thực hiện đề tài tôi sẽ 
giúp các em phát huy tính tích cực, tự giác lấy học sinh làm trung tâm trong học 
tập, các em sẽ đọc thông, viết thạo và có khả năng diễn đạt tốt trong quá trình 
giao tiếp với mọi người xung quanh.
 * Thời gian phạm vi thực hiện đề tài
 Tiến hành áp dụng đề tài từ năm học 2009 -2010 đến nay.
 Thực hiện trong khối lớp 3.
 * Các bước tiến hành
 Giáo viên phải xác định mục đích yêu cầu của tiết dạy phải chuẩn bị bài 
theo hệ thống câu hỏi trong SGK.
 Chuẩn bị đồ dùng trực quan, những hình ảnh cần thiết cho từng bài dạy.
 II. Cơ sở khoa học
 - Phân môn Tập đọc trong Tiếng Việt là một trong những phân môn quan 
trọng bởi có đọc tốt thì mới học tốt Tiếng Việt. Đọc tốt ở phân môn Tập đọc là 
các em được củng cố khắc sâu thêm những tri thức, kỹ năng học tốt ở những 
phân môn khác của Tiếng Việt và các môn học khác. Chức năng của phân môn 
Tập đọc là luyện đọc: rèn cho học sinh đọc đúng, đọc trôi chảy, tiến tới đọc hay 
(đọc diễn cảm). Thông qua đọc đúng, đọc hay học sinh cảm thụ được cái hay 
cái đẹp của bài văn, bài thơ Nó là chìa khoá đưa các em vào kho tàng văn hoá, 
khoa học, giúp các em nhận ra những tinh hoa của dân tộc đang được tàng trữ 
trong sách vở. Mỗi bài tập đọc là một văn bản là một bức tranh thu nhỏ về hiện 
thực về cảnh đẹp đất nước, con người, xã hội...Mặt khác, thể hiện được tâm hồn 
của tác giả không chỉ có nội dung hấp dẫn của bài văn bài thơ mà còn phụ - Học sinh thường xuyên rèn đọc đúng ở bất kỳ một văn bản nào nói 
chung hay trong các bài tập đọc nói riêng. 
 - Cần có sự ham thích đọc, có ý thức tự đọc. Sưu tầm sách, báo, truyện để 
đọc.
 2. Thực hiện được mục đích, yêu cầu rèn đọc, luyện tập cụ thể trong 
giờ Tập đọc
 2.1. Rèn phát âm đúng
 Để rèn luyện cho học sinh phát âm chuẩn giáo viên phải hướng dẫn học 
sinh 
phát hiện lỗi và sửa lỗi cho học sinh. Trong giờ tập đọc giáo viên gọi học sinh 
khá đọc bài, và giao nhiệm vụ cụ thể các em khác đọc thầm theo tìm những 
tiếng khó đọc, các phụ âm hay đọc sai. Gọi học sinh phát hiện và phát âm, các 
em khác theo dõi nhận xét phát âm của bạn và phát âm lại. Gọi 3, 4 em phát âm 
và giáo viên kết luận và sửa (nếu cần thiết) lại cuối cùng. Chẳng hạn: Các em 
hay đọc sai tiếng có thanh ngã, thanh sắc, tiếng có các nguyên âm đôi như oa; 
yê; iê; ươ,...
 * Quá trình giảng dạy cần chú ý
 - Ví dụ: Trong lớp 3B có nhiều em khi đọc luôn phát âm sai thanh ngã 
thành thanh sắc. Giáo viên gọi học sinh khá phát âm chuẩn đọc trước, các em 
phát âm sai nghe, đọc lại, đọc nhiều lần sửa đến khi đọc đúng. Khi đã sửa cho 
các em đọc đúng lỗi đó rồi, trong các tiết học sau giáo viên chú ý đến em đó khi 
đọc xem em còn mắc lỗi lại nữa không để kịp thời uốn nắn, sửa chữa (nếu em 
mắc lại). Vì số lượng học sinh mắc lỗi này nhiều nên giáo viên dần sửa sai triệt 
để. Và các âm khác khi học sinh phát âm sai giáo viên tiến hành tìm các từ ngữ 
có âm đó luyện phát âm cho học sinh ngay trong giờ và luyện thêm ở những tiết 
dạy luyện tập ở buổi hai.
 2.2. Rèn đọc đúng
 - Đối với các lớp 1,2 việc đọc mẫu thường do giáo viên đảm nhiệm. Đến 
lớp 3 kỹ năng đọc của học sinh đã được nâng cao.
 Giáo viên dùng lời nói kết hợp chữ viết, ký hiệu và đồ dùng dạy học, 
hướng dẫn học sinh cách ngắt nghỉ hơi, tốc độ đọc, giọng đọc thích hợp câu thơ 
hay đoạn văn. Mỗi đoạn gọi 1 học sinh đọc. Gọi học sinh nhận xét bạn và đọc viên có thể đọc mẫu cho học sinh để học sinh nghe giọng đọc, để tự điều chỉnh 
mình đọc theo giáo viên. Để Học sinh đọc tốt giáo viên cần tạo niềm say mê 
hứng thú cho học sinh .
 * Đối với văn bản phi nghệ thuật
 Hướng dẫn học sinh đọc xác định ngữ điệu đọc sao cho phù hợp với nội 
dung thông báo làm rõ thông tin cơ bản giúp nghe tiếp nhận được những vấn đề 
quan trọng hay nổi bật trong văn bản. 
 - Đọc diễn cảm sau khi học sinh đã tóm tắt hiểu được nội dung của văn 
bản.
 - Khi rèn đọc lần cuối tiết học, học sinh phải thể hiện được cảm xúc của 
tác giả khi biết bài văn, bài thơ đó.
 - Giáo viên tổ chức cho học sinh thi đọc theo nhóm, mỗi nhóm cử một em 
lên thi đọc. Đối với bài: có người dẫn truyện các nhân vật trong truyện cho học 
sinh đóng vai và đọc theo lời nhân vật và người dẫn truyện. Gọi học sinh lên 
đọc, các em ở dưới là giám khảo nghe, chấm, nhận xét xem bạn nào, nhóm nào, 
đọc hay. Giáo viên cùng cả lớp động viên khuyến khích học sinh đọc tốt để các 
em đọc tốt hơn.
 - Đối với thời gian một tiết tập đọc chỉ trong vòng 40 phút mà đối tượng 
học 
sinh gồm: Giỏi - Khá - Trung bình - Yếu ngoài chức năng chủ yếu là rèn đọc, 
luyện 
đọc là chính ở trong cả quá trình tiết học. Học sinh phải được luyện đọc nhiều 
lần. Học sinh nào cũng phải được đọc trong giờ học ít nhất một lần. Trong giờ 
học giáo viên luôn tuân theo nguyên tắc học sinh là chủ thể của giờ học. Muốn 
vậy, giáo viên phải nắm chắc từng đối tượng học sinh. Giáo viên cần chú ý rèn 
đọc nhiều đối với học sinh đọc yếu. Rèn từ thấp đến cao, từ phát âm đúng, đọc 
đúng, ngắt nghỉ đúng câu dài, tiến tới rèn đọc diễn cảm.
 - Ngay từ ngày đầu, tháng đầu của năm học rèn dứt điểm cho những học 
sinh phát âm sai, rèn học sinh đọc chưa đúng ngắt nghỉ. Giáo viên cho học sinh 
đọc từ 1,2 câu rồi tăng dần 3,4 câu tới 1 đoạn, 2 đoạn và cả bài. Mỗi tuần ở các 
tháng buổi chiều giáo viên dành 1 tiết để rèn đọc. Rèn em nào dứt điểm em đó, 
rèn từ nào dứt điểm từ đó. Sau khi các em đọc khá dần giáo viên duy trì mỗi 
tuần 1 tiết để rèn đọc đúng, đọc hay. Rèn đọc cho học sinh phải kiên trì, rèn 2010- Đầu năm 14 1 7,15 3 21,4 9 64,3 1 7,15
 2011 Cuối năm 14 2 14,3 4 28,6 8 57,1 0 0
 Qua nghiên cứu bản thân tôi thấy được học sinh còn một số tồn tại như sau:
 - Một số học sinh còn hạn chế khi viết và diễn đạt câu, đoạn văn.
 - Khi đọc phát âm chưa chính xác ở một số tiếng có phụ âm đầu và âm 
cuối, 
vần các dấu thanh dễ lẫn. Đặc biệt một số em còn chậm khi đặt câu và viết đoạn 
có dùng một số từ ngữ tự chọn.
 - Qua quá trình nghiên cứu và áp dụng đề tài với kết quả trên, tôi khẳng 
định rằng đề tài này có thể áp dụng vào dạy môn tập đọc ở khối lớp 3. Đối với 
các lớp trong trường PTDTBT Tiểu học Nà Khương, và ở cả các trường Tiểu 
học khác.
 * Bài học kinh nghiệm
 - Giáo viên cần nắm được đối tượng học sinh, chủ động nghiên cứu để 
nắm được kiến thức trọng tâm của bài học. Trong quá trình giảng dạy giáo viên 
phải làm nổi bật được các kiến thức trọng tâm của bài học.
 - Giáo viên dạy theo phương pháp nêu vấn đề, đàm thoại và thuyết trình, 
trong đó việc sử dụng phương pháp lấy học sinh làm trung tâm là chủ yếu để 
phát huy tính tự giác, tích cực của học sinh.
 - Giáo viên thường xuyên kiểm tra bằng nhiều hình thức và nhiều đối 
tượng (Giỏi, khá, trung bình, yếu). Từ đó rút ra được những mặt mạnh, mặt yếu 
của học sinh và có kế hoạch bồi dưỡng, phụ đạo cụ thể đối với từng học sinh.
 - Đối với học sinh khá, giỏi ra bài tập, phù hợp với năng lực của các em.
 - Đối với học sinh có học lực yếu, kiểm tra thường xuyên bằng mọi hình 
thức (Đọc, viết, trả lời câu hỏi...) phát hiện ra mặt yếu để phụ đạo kịp thời tạo 
cho các em 
hứng thú, tự giác học tập. - Vận dụng phương pháp giảng dạy phù hợp với đối tượng học sinh lớp 
mình. Cử chỉ giáo viên, lời nói ngắn gọn dễ hiểu hướng học sinh thao tác tư duy 
chủ động.
 - Học sinh phải chuẩn bị bài thật tốt ở nhà, đọc nhiều lần đối với học sinh 
yếu 
kém trước khi đến lớp.
 - Phối hợp nhịp nhàng về chương trình môn Tập đọc với các phân môn 
học khác như: Tập làm văn, kể chuyện...
 - Thường xuyên thăm lớp, dự giờ đồng nghiệp để học tập, trao đổi rút 
kinh nghiệm.
 - Tổ khối quan tâm bồi dưỡng thường xuyên hơn nữa những giáo viên 
năng lực còn hạn chế nhất là khâu đọc của giáo viên.
 - Hội thảo trao đổi những kinh nghiệm cho đồng nghiệp học tập ở cấp tổ, 
trường. 
 Trên đây là một số kinh nghiệm, biện pháp đã làm trong khi rèn học sinh 
đọc trong phân môn Tập đọc lớp 3. Tôi đã mạnh dạn áp dụng và thu được những 
thành công nhất định. Tuy nhiên trong quá trình thực hiện đề tài, không tránh 
khỏi những thiếu sót. Rất mong nhận sự đóng góp ý kiến của các đồng chí, bạn 
bè đồng nghiệp.
 Tôi xin chân thành cảm ơn./.
 Nà Khương, ngày 10 tháng 04 năm 2012
XÁC NHẬN CỦA HĐKH NHÀ TRƯỜNG Người viết đề tài
 HIỆU TRƯỞNG
 Đỗ Thị Hiền